60 lat innowacji w biomechanicznej chirurgii ortognatycznej: stan wiedzy i kierunki na przyszłość

Słowa kluczowe: chirurgia ortognatyczna, obustronna strzałkowa osteotomia żuchwy, chirurgia twarzoczaszki, staw skroniowo-żuchwowy, zaburzenia stawu skroniowo-żuchwowego

Keywords: orthognathic surgery; bilateral sagittal split osteotomy; craniofacial surgery; temporomandibular joint; temporomandibular disorder

Streszczenie: Zabiegi chirurgiczne w obrębie twarzoczaszki zaleca się i wykonuje z wielu powodów: od wad wrodzonych lub nabytych narządu żucia, słuchu, wzroku i układu oddechowego, po zaburzenia emocjonalne i parafunkcje. Najczęstszą metodą korekcji wad twarzoczaszki jest osteotomia żuchwy i jej ortostatyczna repozycja. W historii tych zabiegów proponowano i udoskonalono różne metody, ale zawsze wiązały się one z dużym odsetkiem mniejszych i większych powikłań. Częstość nawrotów nieprawidłowego położenia żuchwy jest wysoka, podobnie jak tymczasowa utrata czucia i zdolności motorycznych w obrębie twarzy. Wyniki te są często związane z wyborem techniki chirurgicznej – co jest uważane za jeden z najważniejszych czynników wpływających na ostateczny wynik – a nie z umiejętnościami chirurga. Techniki chirurgiczne wymagające bezpośredniej manipulacji pęczkami naczyniowo-nerwowymi, takie jak obustronna osteotomia strzałkowa żuchwy, wyraźnie wiążą się z możliwością wystąpienia większych lub mniejszych powikłań. W niniejszej pracy przedstawiono metodykę zabiegu ortognatycznego wykonywanego przez ten sam zespół od ponad 40 lat, wraz z obecnie dostępnymi wynikami 20-letniej obserwacji pacjentów po zabiegu, oraz przeglądem piśmiennictwa z zakresu koncepcji biomechanicznych i przebudowy kości, by dokonać analizy ewolucji chirurgii ortognatycznej, która jest powszechnie wykorzystywana do korygowania rozbieżności szczękowo-twarzowych. W niniejszym przeglądzie prezentujemy także opis przypadku, ...