Dystalizacja w ortodoncji – przegląd wiedzy i seria przypadków
Streszczenie: Dystalizacja jest metodą zachowawczą, wykorzystywaną w ortodoncji w celu uzyskania przestrzeni poprzez przemieszczanie tylnych zębów w kierunku dystalnym. Można ją łączyć z innymi sposobami uzyskiwania przestrzeni, takimi jak ekspansja, lub stosować samodzielnie. Dystalizację można przeprowadzać różnymi metodami. Metody te różnią się znacząco pod względem miejsca aplikacji – zewnątrzustnego lub wewnątrzustnego, miejsca działania w łuku górnym i/lub dolnym oraz potrzeby współpracy pacjenta, w zależności od tego, czy aparat jest stały, czy ruchomy. Niniejszy przegląd ukazuje niektóre z najczęściej stosowanych metod dystalizacji wraz z krótką prezentacją trzech przypadków, w których zastosowano skuteczne metody dystalizacji.
Słowa kluczowe: dystalizacja, ortodoncja, aparaty zewnątrzustne, aparaty wewnątrzustne
Dystalizacja trzonowców to powszechnie obecnie stosowane określenie procedury zwiększania długości łuku zębowego poprzez dotylne przemieszczenie zębów odcinka policzkowego [1, 2]. Dystalizacja zębów trzonowych szczęki jest od ponad 100 lat z powodzeniem stosowana w ortodoncji w leczeniu wielu przypadków, w szczególności wad zgryzu klasy II. Metodę tę zwykle wykorzystuje się w celu uzyskania przestrzeni, aby złagodzić stłoczenie i zmniejszyć zwiększony nagryz poziomy [3]. Jej podstawową zaletą jest możliwość uzyskania przestrzeni w sposób zachowawczy bez potrzeby ekstrakcji [4-6].
Inne opcje leczenia, mające na celu zwiększenie przestrzeni, to: ekspansja (którą powszechnie stosuje się w połączeniu z dystalizacją), proklinacja zębów przednich, zeszlifowanie pionowe powierzchni interproksymalnych, ekstrakcja i zabiegi z zakresu chirurgii ortognatycznej. Każdą z tych metod można wykorzystać w leczeniu ortodontycznym, ale nie wszystkie są odpowiednie dla każdego przypadku. O wyborze decydują zazwyczaj nasilenie wady zgryzu i profil twarzy [7].
Wada zgryzu klasy II jest jednym z najczęstszych problemów leczonych ortodontycznie, a dystalizację uważa się za jeden z zachowawczych sposobów postępowania w takich przypadkach [1, 8]. W ostatnim dziesięcioleciu bardzo popularne stało się leczenie wad zgryzu klasy II z wykorzystaniem ekstrakcji [9].
Jedną z metod powszechnie używanych w celu uzyskania dystalizacji jest zastosowanie aparatów zewnątrzustnych, takich jak wyciąg zewnątrzustny. Aparaty te są zwykle wykorzystywane do zakotwienia w celu wsparcia zębów trzonowych szczęki albo do dystalizacji zębów trzonowych w celu skorygowania relacji trzonowcowych i zwiększenia długości łuku zębowego. Stwierdzono, że metody te są zarówno skuteczne, jak i niezawodne, gdy są stosowane prawidłowo [10, 11].
Jednakże skuteczność tych aparatów zależy głównie od przestrzegania zaleceń przez pacjenta i są one nieestetyczne, wobec czego niektórzy pacjenci preferują wewnątrzustne aparaty dystalizujące. Aparaty wewnątrzustne ą bardziej akceptowane przez pacjentów i pozwalają ortodoncie na lepszą kontrolę zębów [12].
Przeczytaj wszystkie artykuły z kategorii ORTODONCJA W PRAKTYCE
Strategia przeszukiwania
Przeszukano PubMed, aby znaleźć całe dostępne piśmiennictwo z zakresu dystalizacji i ortodoncji. Wyszukiwanie dostarczyło ogółem 556 artykułów, z których tylko 95 było powiązanych z tym tematem. Do segregowania artykułów i usuwania duplikatów użyto oprogramowania Endnote (wersja X7).
Wskazania do dystalizacji zębów trzonowych
(i) Potrzeba mezjalnego przesunięcia pierwszego zęba trzonowego szczęki
(ii) Preferowane u pacjentów z małym (typ brachycefaliczny) lub normalnym (typ mezocefaliczny) kątem płaszczyzny żuchwy
(iii) Relacja trzonowców w klasie II, w stopniu łagodnym do umiarkowanego, przy braku wskazań do ekstrakcji
(iv) Potrzeba skorygowania pozycji drugiego trzonowca
(v) Osiągnięcie idealnego nagryzu pionowego i poziomego
(vi) Wczesna korekcja wady klasy II
(vii) Potrzeba odzyskania utraconej przestrzeni (odzyskiwanie przestrzeni)
Przeciwwskazania do dystalizacji zębów trzonowych
(i) Pacjenci z dużym kątem płaszczyzny żuchwy i znacznie obniżoną przednią wysokością twarzy
(ii) Pacjenci ze zgryzem otwartym szkieletowym lub zębowym
(iii) Poważna wada szkieletowa klasy II z ortognatyczną szczęką i retrognatyczną żuchwą
(iv) Nadmierny nagryz poziomy i proklinacja zębów przednich
(v) Stłoczenie w odcinku tylnym
(vi) Pacjenci z problemami ze stawem skroniowo-żuchwowym
Galeria
