Ortodontyczny ruch zęba a zmiana poziomów hormonów podczas cyklu miesiączkowego

Streszczenie: Ortodontyczny ruch zęba wynika z reakcji tkanek przyzębia na przykładane siły mechaniczne, co prowadzi do przemodelowania lub przebudowy kości zębodołu. Wiadomo jednak, że opisywane przemieszczenie nie zależy tylko od samej siły, ale i – między innymi – od układu wewnątrzwydzielniczego. Szczególnym przykładem jego działania są zmiany poziomu hormonów w cyklu miesiączkowym. Hormony te, ze względu na wpływ na metabolizm kostny i więzadła, mogą mieć związek z tempem przesunięć zębowych. Analiza tej tezy była celem niniejszej pracy służącej pogłębieniu wiedzy o leczeniu ortodontycznym pacjentek w wieku prokreacyjnym.

Słowa kluczowe: ortodoncja, układ hormonalny, cykl miesiączkowy, więzadła przyzębia, metabolizm kości

Ruch zęba następuje m.in. w wyniku przyłożenia siły generowanej przez aparat ortodontyczny. Ruch ten składa się z trzech etapów: początkowego przechylenia, fazy opóźnienia i progresywnego ruchu zęba. W fazie pierwszej więzadła ozębnej (ang. periodontal ligament – PDL) są ściskane w sąsiedztwie kości wyrostka zębodołowego po stronie, w którą skierowana jest siła. Po przeciwnej stronie więzadła ozębnej wydłużają się i napinają.

Po fazie początkowego przechylenia następuje faza opóźnienia, czyli mobilizacja komórek, która pozwoli na przebudowę PDL i kości dzięki osteoklastom i osteoblastom. Długość tej fazy zależy częściowo od zastosowanej siły: jej przedawkowanie powoduje, że korzeń zbliża się nadmiernie do ścianki zębodołu. Następuje wówczas zamknięcie naczyń krwionośnych, a ruch zęba ulegnie spowolnieniu. Ten etap może trwać od kilku dni do kilku tygodni. Faza końcowa charakteryzuje się faktyczną przebudową kości polegającą na apozycji w obszarach napięcia i resorpcji w obszarach kompresji. Proces ten skutkuje przesu...