Respektowanie praw dziecka jako pacjenta – szansa czy obowiązek?

Tytułem wstępu warto przypomnieć, że zanim społeczeństwo uświadomiło sobie, że dzieci stanowią odrębną grupę społeczną – nadzieję i przyszłość, przez całe wieki wcześniej problem praw dziecka i jego podmiotowości nie istniał.

Konwencja o prawach dziecka

Rok 2012 r., ogłoszony „Rokiem Korczakowskim”, skłonił wiele środowisk do zwrócenia uwagi na prawa dziecka. Powtarzając za Januszem Korczakiem: „Dziecko bowiem to niedojrzały człowiek, który ma swoje potrzeby, ale nie ma jeszcze doświadczenia dorosłych”, śmiało też możemy stwierdzić, że prawa dziecka są naturalną konsekwencją praw człowieka, których nie można go pozbawić.

Etapami w różnych krajach powstawały organizacje chroniące dzieci i walczące w imię ich praw. Prawa dziecka po raz pierwszy sformułowano w Deklaracji Genewskiej w 1924 r., jednak pierwszy pełny zbiór praw został zapisany w Konwencji o Prawach Dziecka, nazywanej potocznie konstytucją praw dziecka. Konstytucja ta została uchwalona 20 listopada 1989 r. przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych. Wszystkie 192 kraje, które zdecydowały się ratyfikować ten dokument, zobowiązały się do respektowania i realizowania jego zapisów. Polska uczyniła to w 1991 r. Konwencja chroni wszystkie osoby poniżej 18. roku życia. Jest dokumentem jedynym w swoim rodzaju, ponieważ jest uniwersalna, nie może być kwestionowana i obejmuje wszystkie aspekty związane z dobrem dziecka. Ustanawia nowe etyczne zasady i międzynarodowe normy postępowania wobec dzieci.

Prawa dziecka nie wchodzą w konflikt z prawem rodziców do wychowania dzieci zgodnie z ich wartościami i światopoglądem pod warunkiem, że nie dochodzi do sytuacji niebezpiecznych, groźnych dla dziecka lub niezgodnych z prawem. Najczęściej to rodzice lub opiekunowie prawni ...