Niewydolność oddechowa. Przyczyny i postępowanie

Niewydolność oddechowa to stan, w którym wymiana gazowa jest niewystarczająca do zaspokojenia potrzeb metabolicznych ustroju. W zależności od przyczyny dochodzi do zaburzenia wymiany tlenu i/lub dwutlenku węgla, co może manifestować się nieprawidłowymi parametrami oddechowymi i gazometrycznymi oraz dusznością.

Na skutek zaburzeń wymiany gazowej dochodzi do hipoksemii, czyli obniżenia wartości ciśnienia parcjalnego tlenu we krwi tętniczej (PaO2). Postępujące zaburzenia wentylacji mogą spowodować wzrost ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla (PaCO2), czyli hiperkapnię. Zarówno hipoksemia, jak i hiperkapnia mogą być objawem ostrej niewydolności oddechowej, która jest stanem nagłego zagrożenia zdrowotnego. W zależności od powyższych kryteriów wyróżnia się:

• Typ I – niewydolność oddechowa hypoksemiczna (częściowa)

PaO2 < 60 mmHg przy prawidłowym lub niskim PaCO2 prawidłowe lub obniżone (przy obniżonym pH). Jest to najczęstsza postać niewydolności oddechowej. Zaburzony jest płucny transport tlenu, ale utrzymana jest wentylacja. Pacjent będzie najczęściej przytomny i będzie wymagał jedynie tlenoterapii biernej oraz leczenia podstawowej przyczyny dolegliwości.

• Typ II – niewydolność oddechowa hyperkapniczna (całkowita)

Zaburzone są płucny transport tlenu i wentylacja. Może mieć ostry lub przewlekły przebieg. Pacjent będzie z reguły wymagał wentylacji zastępczej. Dlatego pierwszym etapem postępowania jest zróżnicowanie skompensowanych zaburzeń oddychania od niewydolności oddechowej z koniecznością wentylacji zastępczej.

Wskazania do wentylacji zastępczej