Planowanie leczenia ortodontycznego dzieci niepełnosprawnych z uwzględnieniem zaburzeń funkcji mięśniowych, dysfunkcji i parafunkcji

Streszczenie: Praca prezentuje trudności, z jakimi spotykają się lekarze ortodonci podczas leczenia dzieci z różnego rodzaju niepełnosprawnościami. Problemy w jamie ustnej są odzwierciedleniem nieprawidłowej pracy całego układu mięśniowego i istniejących dodatkowo dysfunkcji czy parafunkcji. Najważniejsza jest rzetelna diagnoza, poparta badaniami dodatkowymi i odpowiednią dokumentacją, która pozwoli zaplanować etapy działania. Podczas terapii należy liczyć się z trudnościami, które mogą się pojawić na każdym etapie – od badania do leczenia. Wybierając rodzaj aparatu, często trzeba pójść na kompromis, biorąc pod uwagę komfort pacjenta, a nie tylko wskazania do leczenia.

Słowa kluczowe: leczenie ortodontyczne dzieci niepełnosprawnych

Leczenie dzieci z różnego rodzaju niepełnosprawnościami, zarówno psychicznymi, jak i fizycznymi, nastręcza trudności już na etapie postawienia prawidłowej diagnozy. Dzieci te są często zamknięte w sobie, nieufne, nie rozumieją tego, co się wokół nich dzieje. Należy podchodzić do nich z dużą dozą empatii i cierpliwości. Samo posadzenie na fotelu dentystycznym pacjenta z zaburzeniami neurologicznymi, takimi jak np. porażenie mózgowe lub czterokończynowe, może się okazać niewykonalne.

Hipotonia mięśni kończyn i kręgosłupa sprawia, że dziecko jest bardzo wiotkie, dlatego diagnostyka często ogranicza się jedynie do zbadania pacjenta na jego własnym wózku inwalidzkim. Hipotonia w rejonie twarzoczaszki obejmuje najczęściej zarówno mięśnie twarzy, języka, górnej i dolnej wargi, jak i aparat zawieszeniowy stawu skroniowo-żuchwowego [1, 2]. Dodatkowo nieprawidłowa funkcja tych mięśni podczas spoczynku i w trakcie oddychania, jedzenia, połykania i mowy ma negatywny wpływ na rozwój twarzoczaszki i wyrostków zębodołowych, zdrowi...