Radiologiczne monitorowanie wyników leczenia kanałowego

Bardzo pomocnym narzędziem w monitorowaniu zmian w schorzeniach tkanek okołowierzchołkowych jest wskaźnik PAI (Periapical Index). Ma on znaczenie kliniczne, ponieważ w przeciwieństwie do klasyfikacji, która wskazuje jedynie na obecność zmiany, wskaźnik ten ocenia jej wielkość. Jest to niezbędne podczas oceny stopnia zaawansowania procesu chorobowego i jego dynamiki. Ponadto pozwala oceniać wyniki zastosowanego leczenia oraz ułatwia komunikację.

Twórcą wskaźnika jest Østravik, który wprowadził pięciostopniową skalę oceny tkanek okołowierzchołkowych:

• stopień I – prawidłowe tkanki okołowierzchołkowe,
• stopień II – niepewne zmiany w tkankach okołowierzchołkowych bez uszkodzeń kości (poszerzenie szpary ozębnej),
• stopień III – niepewne oznaki uszkodzenia kości w okolicy okołowierzchołkowej,
• stopień IV – nieznaczne, ograniczone uszkodzenia kości w okolicy okołowierzchołkowej,
• stopień V – zaawansowane zmiany w tkankach okołowierzchołkowych.

Określenie stopnia zmiany polega na porównaniu zdjęcia rentgenowskiego leczonego zęba ze zdjęciami referencyjnymi charakterystycznymi dla odpowiednich wartości PAI.

Wyniki leczenia klasyfikuje się wg kryteriów Stringberga:

• pozytywny – szerokość i przebieg szpary ozębnej są prawidłowe (PAI 1-2),
• niepewny – zmniejszenie się zmian w tkankach okołowierzchołkowych (PAI 5-3),
• negatywny – obecne zmiany w tkankach okołowierzchołkowych (PAI 5-4) [10, 11].

Zdjęcia referencyjne oparte są o zweryfikowaną diagnozę histologiczną, opracowaną przez Brynolf, na podstawie korelacji między wzorami gęstości kości a obrazem radiologicznym [12].