Wpływ zastosowania implantów o wąskiej średnicy na wskaźnik ich przetrwania w kostnych strukturach tkankowych

TITLE: An influence of the use of narrow diameter implants on their survival rate in bone tissue structures

STRESZCZENIE: Zastosowanie leczenia implantoprotetycznego daje możliwość poprawy jakości życia pacjenta dzięki możliwości odtworzenia utraconej funkcji żucia i estetyki twarzy. Wśród realizowanych procedur wykorzystuje się implanty o wąskiej średnicy, których wielkość waha się od 1,8 mm do 3,3 mm. Stosowane są one zarówno w celu stabilizacji protezy całkowitej, jak i uzupełnienia pojedynczych braków zębowych – bocznych zębów siecznych w szczęce i zębów siecznych w żuchwie. Badania prowadzone nad trwałością implantów o wąskiej średnicy wykazały, iż cechują się one stosunkowo wysokim poziomem trwałości, często właściwym dla implantów o standardowej średnicy.

SŁOWA KLUCZOWE: implant o wąskiej średnicy, wskaźnik przetrwania implantu

SUMMARY: The use of implant treatment makes it possible to improve the quality of life of the patient due to the possibility of the restoration of the lost masticatory function and facial aesthetics. Among the ongoing procedures, there are those that use implants having a narrow diameter, whose size ranges from 1.8 mm to 3.3 mm. They are used both to stabilize the denture and complete the single missing tooth – maxillary lateral and mandibular incisors. Research on the survival rate of narrow diameter implants have led to the conclusion that they are characterized by a relatively high level of survival, often applicable to standard diameter implants.

KEYWORDS: narrow diameter implants, implant survival indicator

Jedną z metod uzupełniania brakujących zębów jest leczenie implantoprotetyczne. Daje ono możliwość odtworzenia utraconej funkcji żucia i estetyki twarzy, dzięki czemu znacząco wpływa na poprawę jakości życia pacjenta. Protezy wsparte na implantach mogą uzupełniać pojedyncze i rozległe braki zębowe oraz bezzębie. Stosowanie implantów ma jednak pewne ograniczenia wynikające z zaników kości, które rozpoczynają się od momentu utraty zębów. Rutynowym postępowaniem w takich przypadkach są zabiegi regeneracji, przeszczepu, rozszczepienia lub dystrakcji kości wyrostka zębodołowego, a po okresie gojenia następowe implantacje. Alternatywą dla takiej procedury jest zastosowanie implantów o wąskiej średnicy.

Implanty o wąskiej średnicy to takie, których wielkość waha się od 1,8 mm do 3,3 mm (1). Zakres ten nie ma jednak charakteru uniwersalnego dla jednoznacznego przyjęcia określenia „implant o wąskiej średnicy”. W piśmiennictwie są różne stanowiska na ten temat. Comfort i wsp. przyjęli, że implant o wąskiej średnicy ma wielkość 3,0-3,3 mm (2), Saadoun i Le Gall uznają, że takie implanty mają wymiar mniejszy lub równy 3,7 mm. Z kolei Degidi i wsp. (1) określają, że wymiar implantu jest mniejszy lub równy 3 mm, a według Romeo i wsp. średnica wąskiego implantu wynosi 3,3 mm (3).

Implanty o wąskiej średnicy mogą być zastosowane zarówno w celu stabilizacji protezy całkowitej, jak i rekonstrukcji pojedynczego braku zęba. W trakcie procedury wprowadzania wszczepów o wąskiej średnicy stosowana jest metoda z wytworzeniem płata śluzówkowo-okostnowego, jak i mniej inwazyjna przezśluzówkowa. Dzięki drugiej metodzie możliwe jest natychmiastowe obciążenie wszczepionych implantów.

Pierwszym systemem służącym do długoczasowego obciążania był MDI (Mini Dental Implants) stosowany do stabilizacji protezy całkowitej w żuchwie. System ten składa się z jednoczęściowych implantów w 3 średnicach: 1,8 mm, 2,1 mm, 2,4 mm, oraz 4 długościach: 10 mm, 13 mm, 15 mm i 18 mm (4). Cechą charakterystyczną tego systemu jest kształt implantów. Górna część implantu ma kształt kuli o nazwie o-ball, na którą wprowadzany jest gumowy element (o-ring) umieszczony w metalowej patrycy protezy całkowitej. Konstrukcja systemu wyklucza niekorzystne, bezpośrednie obciążenie implantów dzięki wykorzystaniu równomiernego, śluzówkowego podparcia protezy. W systemie MDI stosuje się 4-5 implantów, które zostają wprowadzone do kości wyrostka zębodołowego żuchwy pomiędzy otworami bródkowymi. Pierwsze z nich umieszczane są doprzednio w odległości 7 mm od tych otworów, natomiast odległości między pozostałymi implantami wynoszą 5-8 mm (4). Oprócz opisanych implantów jednoczęściowych stosowane mogą być wąskie implanty dwuczęściowe wykorzystujące umocowanie typu Locator.

Połączenie implantów z protezą całkowitą uzyskuje się poprzez stosowanie różnych systemów umocowania. Różnią się one sposobem, w jaki płyta protezy łączy się z miniimplantami. Pierwszy sposób stanowi system matryca – patryca, znany z protez OVD wspartych na zębach własnych, zaś drugi to system patryca – materiał silikonowy.

Podjęto również próby zastosowania wąskich implantów w celu uzupełnienia pojedynczych braków zębowych, tzn. bocznych siekaczy w szczęce i w żuchwie, gdzie występuje mała ilość tkanki kostnej lub zbyt wąska przestrzeń międzyzębowa. Takie rozwiązanie może być alternatywą dla klasycznych uzupełnień protetycznych (most), bez konieczności augmentacji kości dla implantu o większej średnicy. Zastosowanie wąskich implantów w celu rekonstrukcji pojedynczych zębów siecznych stanowi jednak problem związany z estetyką, jak i z ograniczoną ilością kości. Badania w tym zakresie przeprowadzili Polizzi i wsp. Zastosowali oni 30 implantów o średnicy 3,0 mm u 21 pacjentów w celu uzupełnienia pojedynczych zębów siecznych w szczęce lub w żuchwie. Poziom powodzenia zastosowanej metody oceniony w okresie od 3 do 7 lat wyniósł 96,7%. Tylko w dwóch przypadkach doszło do powikłań w okolicy zębów siecznych w żuchwie, w postaci uszkodzenia implantu po 5 latach ich użytkowania, a jedna konstrukcja protetyczna musiała być wymieniona. Uzyskano zadowalający wynik kliniczny i estetyczny uzupełnień, co wskazuje na możliwość odbudowy zębów siecznych przy użyciu wąskich implantów (5).

Stosowanie implantów o wąskiej średnicy wymagało podjęcia badań dotyczących ich trwałości. Przeprowadzono badania w poszukiwaniu odpowiedzi, w jakim zakresie średnica implantu wpływa na jego przetrwanie. Według badań Andersena i wsp. poziom przetrwania oceniony w ciągu 3 lat dla implantów o średnicy mniejszej niż 3,3 mm wyniósł 93,8%. Andersen i wsp. przeprowadzili badanie u 28 pacjentów, którym wszczepiono 32 wąskie implanty o średnicy 3,25 mm w miejscu centralnych lub bocznych zębów siecznych w szczęce. Po minimum dwumiesięcznym okresie gojenia stosowano rekonstrukcję protetyczną. Badanie przeprowadzono 6 miesięcy po obciążeniu implantów, a następnie po upływie roku, dwóch i trzech lat. Ubytek kości oceniany na podstawie badania radiologicznego wynosił 0,4 mm. Dwa implanty o wąskiej średnicy zostały utracone po 6 miesiącach. W grupie, w której zastosowano implanty o standardowej średnicy (3,7 mm) w liczbie 28 u 27 pacjentów, nie doszło do utraty żadnego implantu, a ubytek kości był taki jak w przypadku implantów o wąskiej średnicy (6).

Przeczytaj wszystkie artykuły z kategorii CHIRURGIA I IMPLANTOLOGIA