Współczesne podejście do zapobiegania i leczenia kandydozy jamy ustnej – wykorzystanie preparatów firmy Curasept

TITLE: A modern approach to the prevention and treatment of oral candidiasis – the use of Curasept preparations
STRESZCZENIE: Homeostaza w obrębie jamy ustnej ma kluczowe znaczenie dla zdrowia gospodarza. W pewnych warunkach jednak może dojść do zachwiania tej równowagi, zależnej od czynników wewnętrznych bądź zewnętrznych. Może to doprowadzić do rozwoju zakażeń o charakterze grzybiczym w obszarze jamy ustnej. Kandydoza, często określana jako „choroba ludzi chorych”, obliguje do indywidualnego podejścia do każdego przypadku. W praktyce stomatologicznej napotykamy na utrudnienia w wyborze odpowiednich leków – związane jest to z obniżoną wrażliwością grzybów. Taka sytuacja zrodziła potrzebę poszukiwania nowych metod i substancji o właściwościach przeciwgrzybiczych. Celem naszego badania było sprawdzenie skuteczności działania środków firmy Curasept o potencjalnym działaniu przeciwgrzybiczym: żelu PREVENT z ozonowaną oliwą z oliwek, żelu PERIODONTAL GEL ADS 100 z 1-proc. chlorheksydyną oraz żelu PERIODONTAL GEL ADS 350 z 0,5-proc. chlorheksydyną. W badaniu wykorzystano cztery szczepy: C. albicans, C. parapsilosis, C. kefyr oraz C. tropicalis, które poddano działaniu ww. preparatów przez czas 112 h. Po tym czasie oceniono wyniki przy użyciu pomiaru strefy zahamowania za pomocą analizy w programie ImageJ. Pokazała ona, iż największą efektywnością przeciwgrzybiczą charakteryzował się żel z 1-proc. dwuglukonianu chlorheksydyny wobec szczepu Candida parapsilosis. Pozostałe preparaty również wykazały działanie przeciwdrobnoustrojowe. Poszukiwanie nowych metod leczenia grzybicy jest konieczne, a badane preparaty spełniają swoją rolę w zapobieganiu i leczeniu zakażenia błony śluzowej jamy ustnej.
SŁOWA KLUCZOWE: grzybica jamy ustnej, Candida, chlorheksydyna, Curasept
SUMMARY: Homeostasis within the oral cavity is crucial for the health of the host. Under certain conditions, however, this balance, depending on internal or external factors, may be disturbed. This can lead to the development of fungal infections in the oral cavity. Candidiasis, often referred to as the disease of sick people, requires an individual approach to each case. In dental practice, we encounter diffi culties in choosing the right medicines, which is related to the reduced sensitivity of fungi. This situation has given rise to the need for searching new methods and substances with antifungal properties. The aim of our study was to check the efficacy of Curasept agents with potential antifungal properties: PREVENT gel with ozonated olive oil, PERIODONTAL GEL ADS 100 with 1% chlorhexidine and PERIODONTAL GEL ADS 350 with 0.5% chlorhexidine. Four strains were used in the study: C. albicans, C. parapsilosis, C. kefyr, and C. tropicalis, which were subjected to the action of the above-mentioned preparations for 112 hours. After this time, the results were assessed by measuring the zone of inhibition using the ImageJ analysis. It demonstrated that the gel with 1% chlorhexidine was characterised by the greatest antifungal effectiveness against the Candida parapsilosis strain. Other preparations also showed antimicrobial activity. The search for new methods of candidiasis treatment is necessary, and the studied preparations fulfi l their role in the prevention and treatment of oral mucosa infection.
KEYWORDS: oral mucosa candidiasis, Candida, chlorhexidine, Curasept

Jama ustna człowieka to wyjątkowy ekosystem, dlatego jej flora jest bardzo zróżnicowana. Stanowi ona swoiste połączenie zewnętrznej powierzchni ciała z jego wnętrzem, będąc początkowym odcinkiem przewodu pokarmowego. Jej powierzchnie zasiedlają bakterie, grzyby, wirusy, mikoplazmy czy pierwotniaki, które w prawidłowych warunkach pozostają w pewnej równowadze, stanowiąc mikrobiom jamy ustnej. Jama ustna charakteryzuje się specyficznymi niszami dla mikroorganizmów, takimi jak: zęby, szczelina dziąsłowa język, policzki, podniebienie twarde i miękkie oraz migdałki. Jest ona wyścielona nabłonkiem wielowarstwowym płaskim o różnorodnych cechach – rogowaciejącym, częściowo rogowaciejącym oraz nierogowaciejącym, co wpływa na rozmieszczenie mikroorganizmów. Cienka warstwa śliny, bogata w liczne substancje przeciwdrobnoustrojowe, produkowana przez gruczoły jamy ustnej ciągle obmywa wszystkie powierzchnie, wpływając tym samym na wyjątkowość tego ekosystemu. Jama ustna zostaje skolonizowana już w pierwszy dniach życia dziecka poprzez naturalny kontakt dziecka z matką podczas porodu czy karmienia piersią. Kolejne zmiany w mikrobiomie jamy ustnej zachodzą podczas wyrzynania się mlecznych zębów. W okresie nastoletnim nu użytkowników aparatów ortodontycznych dochodzi do kolonizacji jamy ustnej przez nowe gatunki, w szczególności grzybów. Błona śluzowan młodych, zdrowych dorosłych jest skolonizowana licznie przez grzyby z rodzaju Candida, w ilości 25- 45%. Liczba tych mikroorganizmów ponownie wzrasta w starszym wieku pacjentów, co należy wiązać z uzupełnieniami protetycznymi, i wynosi ponad 50%. Grzyby z rodzaju Candida stanowią część saprofitycznej flory przewodu pokarmowego, moczowo- płciowego, oddechowego i skóry (1, 2). Homeostaza w obrębie jamy ustnej ma kluczowe znaczenie dla zdrowia gospodarza. W pewnych warunkach może dojść do zachwiania tej równowagi, zależnej od czynników wewnętrznych bądź zewnętrznych. Wśród tych pierwszych możemy wyróżnić: niekompetencję układu odpornościowego gospodarza, zmniejszenie ilość śliny, a tym samym jej substancji przeciwdrobnoustrojowych, zmiany układu endokrynologicznego i patologie jamy ustnej powodujące zmianę powierzchni nabłonka. Wśród czynników zewnętrznych wyróżniamy: stosowane leczenie chemioterapią, radioterapią, immunoterapią, nakładające się działanie niepożądane stosowanych leków, zmiany diety czy uzupełnienie protetyczne. Dzięki nowoczesnemu leczeniu, w szczególności terapii przeciwnowotworowych, zwiększa się przeżywalność i długość życia pacjentów, również tych nciężko chorych z obniżoną odpornością. Powodujen to znaczny wzrost ilości zakażeń grzybiczych, również tych dotyczących jamy ustnej (3, 4).

Galeria

zobacz więcej