Związek zaburzeń czynnościowych układu stomatognatycznego ze schorzeniami ogólnoustrojowymi – przegląd piśmiennictwa

Istnieje wiele doniesień dotyczących związku TMD z ogólnymi problemami zdrowotnymi. Wymienia się m.in. depresję, migrenę, fibromialgię, choroby układu pokarmowego, zaburzenia hormonalne u kobiet, reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczycę, toczeń rumieniowaty (2, 3, 7, 12).

Depresja dotyczy 350 milionów światowej populacji i postrzegana jest jako choroba cywilizacyjna. Objawia się głównie obniżeniem nastroju oraz zmniejszeniem energii, co może uniemożliwiać normalne funkcjonowanie (13). Okazuje się, że wczesnym objawem wskazującym na depresję są dolegliwości bólowe. Częstość zgłaszania bólu u pacjentów cierpiących z powodu depresji waha się od 15 do 100%, z czego najczęstszym umiejscowieniem dolegliwości jest głowa (14). Ból nasila się wraz z nasileniem objawów psychopatologicznych (14). Zaburzenia depresyjne współwystępują z zaburzeniami lękowymi (15). W okresie napięć psychicznych dochodzi do obniżonych możliwości adaptacyjnych układu stomatognatycznego oraz wzrostu aktywności i napięcia mięśni żwaczowych (1). Wzrost napięcia i aktywności mięśni może skutkować ich przerostem i niedotlenieniem. Nagromadzenie w nich kwasu mlekowego i mediatorów zapalenia przejawia się promieniującymi bólami twarzy (1).

Migrena towarzyszy ludzkości od zarania dziejów, mimo to jej etiologia nie jest do końca wyjaśniona. Uważa się, że jest ona związana z wrodzoną predyspozycją do nadwrażliwych reakcji naczynioruchowych (16). Migrenę charakteryzuje silny, pulsujący, zazwyczaj jednostronny ból. Często pojawiają się mdłości, światłowstręt i fonofobie (4). Według badań migrenowy ból głowy współwystępuje z TMD (17). Nawet u 56,1% pacjentów z migreną stwierdza się zaburzenia czynnościowe układu stomatognatycznego (3). Zależnością występującą między TMD a migreną może być mechanizm wyzwalający. Zarówno ból mięśniowo-szkieletowy związany z zaburzeniami układu s...