Zespół pękniętego zęba – analiza przypadków klinicznych

TITLE: Cracked tooth syndrome – an analysis of clinical cases
STRESZCZENIE: Artykuł przedstawia przypadki kliniczne, w których rozpoznano zespół pękniętego zęba, wtórny do urazu okluzyjnego.
SŁOWA KLUCZOWE: zespół pękniętego zęba, adhezja, materiały kompozytowe
SUMMARY: The article presents clinical cases in which cracked tooth syndrome, secondary to an occlusive injury, was diagnosed.
KEYWORDS: cracked tooth syndrome, adhesion, composite materials

Zespół pękniętego zęba (cracked tooth syndrome, CTS) został opisany i zdefiniowany po raz pierwszy w 1976 roku przez Camerona (1). Opisany jest jako niecałkowite pęknięcie zęba z żywą miazgą obejmujące swoim zasięgiem zębinę i prawdopodobnie miazgę zęba. Objawy sugerujące wystąpienie syndromu pękniętego zęba to ból na nagryzanie podczas spożywania zimnych i gorących pokarmów. Nacisk okluzyjny podczas żucia powoduje ruch odłamów względem siebie, co z kolei powoduje rozprzestrzenianie się pęknięcia aż do miazgi zęba, wywołując stan zapalny spowodowany mikroprzeciekiem bakteryjnym. Rozprzestrzenianie się zapalenia prowadzi do nieodwracalnego zapalenia miazgi wymagającego leczenia endodontycznego. Wśród przyczyn powodujących występowanie pęknięć w obrębie szkliwa i zębiny wymienia się: parafunkcje, czynniki jatrogenne powstające podczas preparacji zębów czy w wyniku rozszerzalności termicznej rozległych wypełnień amalgamatowych (2). Równocześnie dane z piśmiennictwa informują o powstawaniu pęknięć i ich rozprzestrzenianiu się w obrębie zębiny w ponad połowie pękniętych zębów niepoddawanych wcześniej leczeniu (3-4). Zdiagnozowanie CTS stanowi często wyzwanie dla klinicysty ze względu na trudności w rozpoznaniu istniejących pęknięć przy współistniejących objawach sugerujących zaburzenia w SSŻ, zapalenia zatok przynosowych, bólu głowy, bólu ucha...