Ból w endodoncji Anatomiczno-fizjologiczne podstawy powstawania bólu, przyczyny, rodzaje i różnicowanie bólu – przegląd piśmiennictwa

STRESZCZENIE: W oparciu o przegląd piśmiennictwa przedstawiono anatomiczno-fizjologiczne podstawy bólu oraz przyczyny jego powstawania. ból jako odczucie silnie subiektywne jest niezwykle trudny do precyzyjnego określenia, zarówno pod kątem natężenia, jak i lokalizacji. Skale wykorzystywane do jego oceny dają nam tylko przybliżony obraz rzeczywistych odczuć pacjenta. Przyczyny powstawania pulpopatii i związanego z nimi bólu są wynikiem kumulacji wielu czynników, często trudnych do uchwycenia. Omówione zostały przykłady bólu pochodzenia niezębowego, takie jak: dysfunkcje stawu skroniowo-żuchwowego, stany zapalne zatok, neuralgie oraz zapalenia nerwu trójdzielnego, bóle neuropatyczne, bóle półpaścowe, bóle powiązane z dusznicą bólesną, bóle jako objaw nowotworu płuc bez przerzutów czy też ból symulowany u pacjentów z zespołem Munchhausena, które należy różnicować z bólami pochodzenia zębowego podczas diagnostyki.

SŁOWA KLUCZOWE: anatomia i fizjologia miazgi, przyczyny pulpopatii, ból zęba, ból głowy, ból pochodzenia zębowego, ból pochodzenia niezębowego

TITLE: Pain in the endodontics. Anatomical and physiological basis of pain, its causes and differentiation – a review of the literature

SUMMARY: Based on the review of the literature, the basis of pain as well as its causes have been presented in the paper. Pain is a very subjective feeling and it is very difficult to evaluate accurately; both when it comes to its intensity and location. The scales that are used to rate the pain give us only an approximate image of what the patient is actually feeling. The underlying causes of pulpitis and the pain that the disease is associated with are the result of many factors, often very difficult to grasp. The examples provided i...