Prof. Ryszard Koczorowski i dr Andrzej Szwarczyński: Światowy poziom implantologii

Zapraszamy do lektury rozmowy z przedstawicielami Polskiego Stowarzyszenia Implantologicznego. Na temat polskiej implantologii, gerostomatologii i planów rozwoju PSI rozmawiamy z Panem prof. Ryszardem Koczorowskim, wiceprezydentem PSI, oraz dr. Andrzejem Szwarczyńskim – kandydatem na stanowisko prezydenta PSI po śp. dr. n. med. Mariuszu Dudzie.

Panie Profesorze, jakie możliwości podnoszenia własnych kwalifikacji zawodowych mają obecnie absolwenci stomatologii zainteresowani gerostomatologią, protetyką czy implantoprotetyką? Jakie drogi kształcenia podyplomowego powinni wybrać?

Ryszard Koczorowski (R.K.): Podnoszenie kwalifikacji zawodowych jest w każdej dziedzinie priorytetowe, ale w stomatologii współczesnej zarówno doskonalenie umiejętności manualnych, jak i nawiązywanie do teoretycznych aktualności proceduralnych wiąże się przede wszystkim z poszerzaniem wiedzy na temat pokarmowej kondycji układowej, jaką stanowi narząd żucia. Powszechnie wiadomo, że ukończenie studiów jest dopiero początkiem drogi zawodowej, która posiada liczne specjalistyczne odgałęzienia, adekwatne do poszczególnych ogniw układu stomatognatycznego lub wieku pacjenta. Doświadczenie zawodowe, praktyka kliniczna, aktualizacja umiejętności i wiedzy to parametry liczące się we współczesnej klinice dentystycznej. Implantologia np. z implantoprotetyką, gerostomatologia i pozostałe ważne stomatologiczne kierunki to dziedziny wiedzy, które w okresie studiów są nauczane w bardzo podstawowym zakresie i wymagają ciągle rozszerzanego zakresu wiedzy i umiejętności adekwatnych do szybkiego nowoczesnego rozwoju w zawodzie. Podyplomowe kursy w centrach edukacyjnych, seminaria, praktyki na kadawerach, webinaria i inne formy nauczania to niezbędne kierunki rozwoju współczesnego lekarza stomatologa, który ma szerokie możliwości wyboru i doskonalenia w określonej specjalizacji.

W związku z tym, że nasze społeczeństwo jest coraz bardziej długowieczne, właśnie problemy protetyczne ludzi starszych wychodzą na pierwszy plan działalności lekarzy zajmujących się protetyką. Jakie problemy najczęściej pojawiają się w pracy z pacjentami w podeszłym wieku?

R.K.: Wzrost długowieczności społeczeństw to duże wyzwanie dla medycyny, w tym także dla stomatologii. Polipatologia i polipragmazja istotnie wpływają na obniżenie kondycji narządu żucia adekwatnie do wieku. Wysoki procent osób np. z rozległymi brakami zębowymi, w tym z bezzębiem żuchwy lub szczęki, ma stworzone przez NFZ możliwości rekonstrukcyjne w postaci tradycyjnych protez ruchomych. Te zaś, jak wiadomo, tylko w kilkudziesięciu przywracają pierwotną funkcję żucia i tylko nieznacznie przyczyniają się do profilaktyki zmian atroficznych tkanek twardych i miękkich. Brak świadomości pacjentów w tym zakresie powoduje, iż satysfakcjonuje ich często tylko poprawa estetyki, a rola sprawności czynnościowej schodzi na dalszy plan. Szczególnie bezzębny wyrostek zębodołowy w żuchwie uzupełniany całkowitą protezą ruchomą, która najczęściej ma „słabe” przyssanie i przemieszcza się w relacji poziomej nawet do kilkunastu mm w odniesieniu do podłoża, nie zapewnia skutecznego leczenia odtwórczego. Dlatego też implantologia stała się najlepszą drogą do optymalizacji rekonstrukcyjnych przy użyciu implantoprotez stałych lub protez typu overdenture opartych już na niewielkiej liczbie śródkostnych wszczepów.

Czy w dziedzinie gerostomatologii i opieki nad pacjentami dojrzałymi polscy absolwenci są lepiej czy gorzej przygotowani do pracy niż ich koledzy kończący europejskie uczelnie?

R.K.: Specyfika leczenia pacjentów geriatrycznych jest coraz powszechniejszym tematem w światowych mediach i wymaga szerszego szkolenia w tym zakresie. W 2004 roku w Poznaniu powstała, wzorem międzynarodowych tendencji, pierwsza w Polsce Klinika Gerostomatologii dla studentów polsko- i anglojęzycznych z autorskim programem, a obecnie tematyka geriatric dentistry jest nauczana w różnych formach na innych uniwersytetach. Liczne publikacje naukowe lub kazuistyczne uświadamiają stomatologom, jak ważną leczniczą formą jest nowoczesna
protetyka oparta na śródkostnych wszczepach szczególnie u osób starszych.