Rozwój dentystyki na ziemiach polskich na przestrzeni wieków. Wkład Polski od średniowiecza do połowy XX wieku – przegląd piśmiennictwa

Początki nauczania dentystyki na przestrzeni wieków, a nasza udokumentowana wiedza na ten temat sięga ponad 4000 lat przed naszą erą, nie miały nic wspólnego z medycyną ogólną. Dentystyka i chirurgia były dziedzinami, które nie zajmowały się leczeniem, lecz w drastyczny sposób usuwaniem dolegliwości.

Rozwój dziedziny wiedzy zwanej dentystyką dotyczył głównie wielkich cywilizacji i przez lata zajmował się jedynie uśmierzaniem bólu i cierpienia, czyli usuwaniem zębów. Prym wiodły: Chiny, Indie, Egipt, a także tereny Persji. W wykopaliskach starożytnego Egiptu znaleziono złote zęby, a także złote wypełnienia w zębach mumii. Cywilizacja Majów też dostarczyła dowodów na temat zębolecznictwa. Jednakże najwięcej danych mamy z terenów Chin i Indii. Stosowano tam amalgamat srebra i rtęci, kauczuk do wykonywania protez zębowych i obturatorów pozabiegowych. Pomimo wszystko nikt zajmujący się leczeniem nie traktował dentystyki poważnie. Stała ona w hierarchii ważności daleko za chirurgią. Nikt nie dopuszczał myśli o tym, jak ważna i znacząca dla zdrowia jest to dziedzina (1).

Do Europy dentystyka dotarła znacznie później. W starożytnej Grecji, a następnie w Rzymie znajdowano ślady usuwania zębów i wprawiania sztucznych pochodzenia zwierzęcego lub ludzkiego. Zajmowali się tym głównie: wędrowni zęborwacze (wyciągacze zębów) oraz przeróżni hochsztaplerzy i wydrwigrosze, balwierze zwani cyrulikami, domokrążcy, łaziebnicy, golibrody, ewentualnie kowale i kaci (2).

Rozpatrując poszczególne postacie zajmujące się zagadnieniami dentystyki w Europie, w pierwszej kolejności należałoby wymienić ojca medycyny europejskiej Hipokratesa. Zajmował się on medycyną ogólną, ale również gnilcem, chorobami błon śluzowych jamy ustnej, szczęk i języka. Skonstruował m.in. świder dentystyczny służący do odbarczania rop...