Wykorzystanie leczniczych właściwości produktów naturalnych i ziół w stomatologii

TITLE: The use of healing properties of natural products and herbs in dentistry
STRESZCZENIE: Artykuł przedstawia zalety, właściwości i możliwości terapeutyczne roślin oraz preparatów naturalnych w aspekcie ich wykorzystania w stomatologii. Wskazuje, że substancje pochodzenia roślinnego mogą z powodzeniem wspomagać leczenie konwencjonalne lub służyć jako alternatywa dla preparatów syntetycznych. W pracy zaprezentowano przydatność ziołolecznictwa w schorzeniach jamy ustnej na przykładach wyszczególnionych gatunków roślin.
SŁOWA KLUCZOWE: ziołolecznictwo, medycyna naturalna
SUMMARY: The paper presents advantages, healing properties and therapeutic possibilities of selected plants and natural products used in dentistry. It demonstrates the usefulness of herbal medicine as an alternative for synthetic formulas and also as a support for conventional treatment. The article describes the chosen plant species and their application in particular oral diseases.
KEYWORDS: herbal medicine, natural medicine

Korzystny wpływ roślin na ludzki organizm jest znany i wykorzystywany od wieków. Wiele dziedzin medycyny korzysta z dobrodziejstw natury, w tym także stomatologia. Na rynku znaleźć można wiele leków i preparatów na bazie produktów roślinnych. Naturalne substancje pochodzenia roślinnego są alternatywą dla konwencjonalnych leków.

Celem pracy było przedstawienie najważniejszych właściwości leczniczych oraz sposobów wykorzystania substancji naturalnych w stomatologii. Opisano właściwości naturalnych ekstraktów pozyskanych z roślin: kurkumy, goździków, cynamonu, tymianku, propolisu, zielonej herbaty, arniki, czosnku, rumianku, mięty, szałwii oraz aloesu. Preparaty zawierające ekstrakty roślinne mogą stanowić alternatywę dla formuł syntetycznych lub działać wspomagająco podczas terapii konwencjonalnymi środkami przeciwbakteryjnymi czy przeciwgrzybiczymi.

W dzisiejszych czasach rośnie zainteresowanie naturalnymi metodami leczenia, a pacjenci coraz chętniej zgłębiają wiedzę dotyczącą fitoterapii. W odpowiedzi na zwiększone zainteresowanie – na rynku pojawiają się nowe leki i preparaty, których skład oparty jest na ekstraktach roślinnych. Obecny trend uwidocznił się także w stomatologii. W walce z chorobami jamy ustnej doceniane są właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i ściągające roślin.

Ziołolecznictwo, inaczej fitoterapia, to termin z pogranicza medycyny i farmacji. Ten dział nauki zajmuje się wyrobem leków ziołowych z naturalnych lub przetworzonych surowców oraz badaniem ich skuteczności w profilaktyce i leczeniu chorób. Europejskie Zrzeszenie do Spraw Fitoterapii definiuje leki roślinne jako wyroby medyczne, których składnik czynny stanowią rośliny lecznicze, ich części i substancje z nich pochodzące lub połączenie powyższych w formie przetworzonej. W Polsce definicja ta obejmuje wszystkie przetwory apteczne i preparaty lecznicze zawierające surowce zielarskie – bez względu na to, czy są one składnikiem o decydującym działaniu, czy jedynie substancją pomocniczą. Leki te określane są też na podstawie kryterium ilościowego – powinny zawierać co najmniej 60% substancji naturalnego pochodzenia (1-3).