Światowy Dzień Walki z Rakiem

Światowy Dzień Walki z Rakiem przypada co roku 4 lutego i jest obchodzone od 2000 roku. Święto ustanowiono podczas Światowego Szczytu Walki z Rakiem w Paryżu. W tym roku w związku z pandemią COVID-19 nie odbędzie się tradycyjny Dzień Drzwi Otwartych w krajowych ośrodkach onkologicznych. Nie zabraknie natomiast ciekawych wydarzeń i spotkań on-line nawiązujących do Światowego Dnia Walki z Rakiem. Z okazji Światowego Dnia Walki z Rakiem możemy wyrazić symbolicznie swoją solidarność z pacjentami onkologicznymi, ale również zadbać o swoje zdrowie i zwiększyć świadomość dotyczącą objawów, diagnostyki i leczenia onkologicznego. Tegoroczny Dzień Walki z Rakiem to także pretekst do dyskusji na temat polskiej onkologii, której pandemia koronawirusa postawiła nowe wyzwania na ścieżce reform i rozwoju.

Profilaktyka raka

Pod pojęciem profilaktyka raka rozróżniamy trzy obszary związane z ochroną przed nowotworami – profilaktykę pierwotną, wtórną oraz prewencję trzeciorzędową. Zdaniem ekspertów najważniejszą rolę w zapobieganiu chorobie nowotworowej odgrywa profilaktyka pierwotna, której celem jest podejmowanie kompleksowych działań u osób zdrowych. Tak rozumiana profilaktyka raka ma na celu zapobieżenie zachorowaniu na nowotwór złośliwy, a w konsekwencji obniżenie liczby zgonów. Do podstawowych narzędzi pierwotnej prewencji nowotworów należą upowszechnianie wiedzy dotyczącej onkologii, promocja tzw. czujności onkologicznej oraz propagowanie prozdrowotnych zachowań i zdrowego stylu życia. W 1987 roku – po raz pierwszy – opublikowano Europejski Kodeks Walki z Rakiem, który stanowi kompendium wiedzy dotyczącej profilaktyki raka. Główne przesłanie Kodeksu brzmi: Prowadząc zdrowy tryb życia, można poprawić ogólny stan zdrowia i zapobiec wielu zgonom z powodu nowotworów złośliwych.

Profilaktyka raka – najważniejsze zasady

Choć w przypadku większości nowotworów nie potrafimy precyzyjnie określić jednego czynnika odpowiedzialnego za ich powstanie, to należy przyjąć, że chorobę wywołuje najczęściej zespół wielu czynników związanych z nałogami, standardem i stylem życia, wykonywanym zawodem, zachowaniami seksualnymi, a nawet formą spędzania wolnego czasu. Zdaniem ekspertów, blisko 70% nowotworów złośliwych jest wynikiem działania szkodliwych czynników związanych ze stylem życia, dietą oraz otaczającym nas środowiskiem. Profilaktykę raka warto promować nie tylko wśród dorosłych, ale również wśród dzieci – w przedszkolach i szkołach. Do głównych czynników rakotwórczych wpływających na zwiększone ryzyko zachorowania na nowotwór złośliwy zaliczamy:

• Palenie tytoniu
• Dieta i sposób odżywiania
• Zakażenia i wirusy
• Czynnik zawodowe
• Nadużywanie alkoholu
• Zanieczyszczenie środowiska

Profilaktyka raka – jak zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka

Palenie tytoniu jest głównym zabójcą w krajach rozwiniętych, a ryzyko zachorowania na nowotwór złośliwy płuc koreluje z liczbą wypalanych papierosów oraz trwaniem nałogu (tzw. paczkolata). Szacuje się, że z powodu palenia w Polsce umiera rocznie blisko 85 tyś. osób, a przeciętnie każdy palacz żyje 13-15 lat krócej niż osoby niepalące. Ryzyko nie zależy od sposobu inhalowania tytoniu – równie niebezpieczne w kontekście profilaktyki raka są papierosy, cygarka czy fajki. Dym tytoniowy zawiera około 4000 różnych substancji, w tym ponad 40 znanych karcynogenów. Dowiedziono, że palenie ma związek z rozwojem raka płuca, raka jamy ustnej, gardła, krtani i przełyku, raka pęcherza moczowego oraz raka trzustki. Dlatego profilaktyka raka płuc jest bardzo ważna. Pewną rolę odgrywają tu również czynniki genetyczne. U palaczy z niską aktywnością N-glikozylazy 8-oksoguaniny (OGG) ryzyko raka płuca jest 124 razy większe niż u osoby niepalącej z prawidłową aktywnością OGG, i 7 razy większe niż u palaczy z prawidłową aktywnością OGG. W pierwotnej profilaktyce raka warto skupić się na działaniach edukacyjnych nakierowanych na osoby niepełnoletnie. Wydaje się, że pozytywny wpływ na walkę z nałogiem mogą mieć również kampanie edukacyjne, zaprzestanie emisji reklam wyrobów tytoniowych, stosowne ostrzeżenia na opakowaniach czy podnoszenie cen wyrobów tytoniowych.

Pełne informacje na temat obchodzów Światowego Dnia Walki z Rakiem odnajdziesz TU

Zapraszamy także do lektury artykułów poświęconych pacjentom onlokogicznym, które można znaleźć na dentalamster.pl:

Problem narażenia na czynniki rakotwórcze w gabinecie stomatologicznym

Rak podstawnokomórkowy skóry przyśrodkowego kąta oka prawego. Metoda leczenia chirurgicznego

Opieka stomatologiczna nad pacjentami w trakcie chemioterapii

Przerzut raka nerkowokomórkowego (RCC) do żuchwy

Bisfosfoniany w praktyce chirurga stomatologicznego

Zapraszamy do zakupu prenumeraty TPS z pakietem pełnego dostępu do serwisu dentalmaster.pl