Wpływ fluoru – spojrzenie ogólne. Stałe aparaty ortodontyczne. Próchnica i profilaktyka

Spadek próchnicy w krajach uprzemysłowionych w ostatnich dziesięcioleciach jest spowodowany stosowaniem fluorków, głównie poprzez miejscowe ich stosowanie, ale przede wszystkim przez stosowanie past do zębów zawierających fluor. Jest to obecnie dobrze udowodnione. Stosowanie fluorowanej soli kuchennej zwiększa również zawartość fluoru w ślinie po jej spożyciu.

Zahamowanie demineralizacji przez fluor

Wprowadzenie fluorków do składników mineralnych szkliwa tylko w niewielkim stopniu zmniejsza jego rozpuszczalność. Natomiast niewielkie ilości rozpuszczonych fluorków otaczające zęby znacznie skuteczniej hamują demineralizację i mają znacznie większy potencjał ochrony przed próchnicą niż wysoki poziom FAP w minerałach szkliwa. Zostało to zademonstrowane na szkliwie zębów rekinów, które składa się z prawie czystego FAP. Dla porównania zdrowe ludzkie szkliwo zawiera znacznie mniej F^-, który, jak już wspomniano, znajduje się głównie w najbardziej zewnętrznej warstwie. W szkliwie zębów rekina o zawartości fluoru 32 000 ppm około 99% miejsc OH^- w sieci krystalicznej szkliwa jest zastąpionych przez F^-, podczas gdy w szkliwie człowieka jest to mniej niż 5%. Podczas eksperymentów zmiany próchnicowe rozwinęły się zarówno w szkliwie rekina, jak i w szkliwie człowieka, przy czym głębokość zmian była nieco mniejsza w szkliwie zębów rekina. Można również wykazać, że utrata minerałów w szkliwie człowieka była jeszcze mniejsza niż w szkliwie rekina, gdy szkliwo było codziennie płukane 0,2-proc. roztworem fluorku sodu [2]. Potwierdziło to, że swobodnie dostępne jony fluorkowe w roztworze otaczającym ząb odgrywają znacznie ważniejszą rolę w zapobieganiu próchnicy niż fluorki zawarte w krysztale szkliwa. Tutaj jony fluorkowe są w dynamicznej równowadze z rozpuszczonymi fluorkami w bezpośrednim śr...