Korony tymczasowe – metoda bezpośrednia oraz metoda pośrednia z wykorzystaniem tworzywa akrylowego szybkopolimeryzującego – cz. I

Celem pracy jest przedstawienie wybranych metod realizacji koron tymczasowych ze szczególnym uwzględnieniem wybranych rozwiązań technologicznych w metodzie pośredniej.

TITLE: Temporary crowns – direct and indirect execution with the use of fast polymerizing acrylic plastic – part I

STRESZCZENIE: Celem pracy jest przedstawienie wybranych metod realizacji koron tymczasowych ze szczególnym uwzględnieniem wybranych rozwiązań technologicznych w metodzie pośredniej. Na przykładzie konkretnego przypadku klinicznego członkowie Studenckiego Koła Naukowego przy Zakładzie Technik Dentystycznych i Zaburzeń Czynnościowych Narządu Żucia na Gdańskim Uniwersytecie Medycznym zaprezentowali zastosowanie poszczególnych opcji wykonawstwa laboratoryjnego.

SŁOWA KLUCZOWE: korony tymczasowe, metoda bezpośrednia, metoda pośrednia, tworzywo szybkopolimeryzujące

SUMMARY: The aim of the article is to depict chosen methods of temporary crowns execution with a particular consideration of selective technological solutions applied in indirect execution. Members of Student Scientific Circle of the Department of Dental Techniques and Masticatory System Dysfunctions at the Medical University of Gdańsk introduced the usage of individual ways of laboratory performance in regard to specific clinical cases.

KEYWORDS: temporary crowns, direct execution, indirect execution, fast curing material

Korony tymczasowe służą do rekonstrukcji protetycznej w trakcie adaptacji do nowych warunków zwarciowo-artykulacyjnych oraz do zabezpieczenia podłoża protetycznego w okresie oczekiwania na uzupełnienie stałe (1). Wykonanie uzupełnień tymczasowych ma na celu między innymi: kształtowanie dziąsła brzeżnego przed osadzeniem uzupełnienia stałego, ochronę tkanek przyzębia i miazgi zęba po opracowaniu zęba filarowego, zachowanie czynności żucia, stabilizacji położenia zęba, zachowanie prawidłowej fonetyki i zapewnienie estetyki przed zacementowaniem uzupełnienia stałego. Pod terminem stałych uzupełnień tymczasowych kryją są przede wszystkim korony, a także: mosty, licówki, korony zespolone i wkłady koronowe. Wyróżniamy dwie metody wykonania koron tymczasowych: bezpośrednią, wykonywaną w gabinecie dentystycznym, i pośrednią – z zaangażowaniem pracowni protetycznej. Niniejsza publikacja ma na celu przedstawienie wybranych metod realizacji koron tymczasowych.

Metody bezpośrednie

Metoda prefabrykowanych kształtek

Do jednej z metod bezpośrednich należy metoda prefabrykowanych kształtek. Korony tymczasowe lekarz dentysta może wykonać indywidualnie w ustach pacjenta. Najczęściej wykonane są fabrycznie wstępnie uformowane korony tymczasowe lub kształtki (matryce), z wykorzystaniem dostępnych w szerokim asortymencie wymiarów anatomicznych dostosowanych do wszystkich grup zębowych. Mogą być one wykonane z poliwęglanów, celuloidu (acetyloceluloza) i żywic kompozytowych. Lekarz dentysta dostosowuje gotową koronę w obrębie brzegu dziąsłowego i osadza ją w jamie ustnej pacjenta. Jest to metoda bardzo prosta, lecz obarczona wadami, uzupełnienie trudno wykonać precyzyjnie, co może spowodować przeciek brzeżny, który wpływa destrukcyjnie na przyzębie brzeżne (1-3).

Metoda wycisku sytuacyjnego

Drugą z metod bezpośrednich jest metoda wycisku sytuacyjnego, która pozwala na odtworzenie kształtów zębów sprzed preparacji lub ewentualną modyfikację anatomii zębów. Procedura rozpoczyna się od pobrania negatywu (masą silikonową lub alginatową) przed opracowaniem zębów filarowych. Lekarz dentysta po opracowaniu zęba wprowadza do wycisku akryl w fazie ciasta lub inny materiał przeznaczony do tego typu uzupełnień i ponownie umieszcza go w jamie ustnej pacjenta. Po spolimeryzowaniu powstały pozytyw korony jest zdejmowany z zęba filarowego i poddawany obróbce mechanicznej oraz polerowaniu. Niewątpliwą zaletą tej metody jest możliwość oceny preparacji zębów filarowych poprzez ocenę grubości ściany korony tymczasowej, która umożliwia ocenę i ewentualną korektę preparacji zębów filarowych. W tej metodzie wykonane uzupełnienie dokładnie odwzorowuje kształt oraz zasięg brzegu przydziąsłowego, co zmniejsza możliwość traumatyzacji dziąsła brzeżnego i jego resekcji (2, 3). Najczęściej stosowanym materiałem w tym postępowaniu są akryle na bazie polimetakrylanu metylu i etylometakrylanu poliwinylu. Drugą grupę stanowią materiały kompozytowe na bazie żywic Bis-GMA oraz Bis-akrylowe żywice kompozytowe, np. Protemp, konfekcjonowany w kartuszach, mający podwójny sposób wiązania. Uzupełnienia wykonane z tych materiałów wykazują się dużą wytrzymałością mechaniczną oraz dobrymi walorami estetycznymi (1-3).

Przeczytaj wszystkie artykuły z kategorii PROTETYKA

Metody pośrednie

Dalsza część artykułu poświęcona została wybranym rozwiązaniom technologicznym w metodzie pośredniej. Uzupełnienia tymczasowe wykonane techniką pośrednią w pracowni protetycznej są najczęściej konstrukcjami używanymi przez dłuższy czas (uzupełnienia tymczasowe długookresowe). Metoda ta umożliwia wykonanie uzupełnienia charakteryzującego się dobrą szczelnością brzeżną, zadowalającą wytrzymałością mechaniczną oraz estetyczną. Ponadto eliminuje ona możliwość podrażnienia miazgi przy zbyt wysokiej temperaturze powstającej podczas procesu polimeryzacji niektórych materiałów stosowanych do wykonywania uzupełnień tymczasowych bezpośrednio w jamie ustnej pacjenta. Procedura ta jest czasochłonna, dlatego do momentu osadzenia uzupełnienia tymczasowego wykonanego metodą pośrednią należy zabezpieczyć oszlifowany ząb standardowymi koronami ochronnymi. Zaletami stosowania takich uzupełnień są: stosunkowo prosty sposób wykonania laboratoryjnego, niski koszt materiałów oraz łatwość przeprowadzenia korekty w jamie ustnej pacjenta (1).

Galeria

zobacz więcej