Nanobakterie – czynnik odpowiedzialny za patologiczne wapnienie w organizmie i ich związek z chorobami stomatologicznymi

Punktem wyjścia wielu typów zapaleń dziąseł i przy­zębia są płytka bakteryjna i produkt jej mineralizacji, czy­li kamień nazębny. Zhang i wsp. przedstawili dowody potwierdzające występowanie nanobakterii w płynie kieszonek dziąsłowych u części pacjentów cierpiących na periodontitis chronica. Również analiza w transmi­syjnym mikroskopie elektronowym oraz barwienie im­munofluoroscencyjne i analiza chemiczna dowiodły podobieństwa składu kamienia nazębnego i zewnątrz­komórkowych produktów hodowli nanobakterii, pocho­dzących od badanych pacjentów. Ponadto zaobserwo­wano patologiczne zwapnienia wewnątrzkomórkowe nabłonka dziąsłowego, które zostały zaatakowane przez nanocząsteczki (6). Poznane mechanizmy tworzenia ka­mienia nazębnego są podobne do procesów przepro­wadzanych przez nanobakterie, które również wyma­gają alkaicznego środowiska do odkładania substancji mineralnych. Niestety nie ustalono jeszcze powiązań tych mikroorganizmów z „klasyczną” płytką bakteryjną oraz nie ustalono dokładnej roli w procesie formowania kamienia nazębnego (7).

Również występujące w miazdze zębowej kamienie – czyli zębiniaki rzekome – mogą mieć przyczynę bak­teryjną. Ciftcioglu i wsp. (8) zaobserwowali ziarenkowce (wybarwione immunocytochemicznie) odpowiadają­ce nanobakteriom podczas badania usuniętych zębów z zębiniakami. Wszystkie próbki (18 zębów) zawierały mikroby w różnym stopniu zagęszczenia. Co ciekawe, część pacjentów, których zęby poddano badaniu, po­dawała w ankiecie występowanie u nich kamieni ner­kowych (28%), podobnie jak u ich ojców (33%). Uwagę zwracają też inne dane – 39% matek pacjentów choro­wało na kamicę pęcherzyka żółciowego.

Z kolei obserwacje mikroskopowe SEM zdrowych zę­bów poddanych przez miesiąc ekspozycji na hodowle nanobakterii wykazały obszerne zmineralizowane for­my, podobne do zębiniaków, wraz z nanobakteriami na ich...