Wpływ bodźca wibracyjnego na przyspieszenie ortodontycznego ruchu zębów – przegląd piśmiennictwa

Ryzyko błędu systematycznego w badaniach

Wyniki oceny ryzyka błędu systematycznego podsumowano na ryc. 2. Spośród 8 badań 2 (będące częściami tego samego badania klinicznego) oceniono jako wykazujące niskie ryzyko błędu systematycznego [17, 18], w 4 badaniach ryzyko uznano za nieokreślone [16, 19, 21, 22], a w 2 – za wysokie [20, 23]. W 6 badaniach odpowiednio przeprowadzono generowanie sekwencji losowych [17-23], a 5 z nich uznano za wiarygodne pod względem maskowania przydziału do grup [17-22]. Kwestie randomizacji i maskowania przydziału do grup w 1 badaniu kontrolowanym potraktowano z założenia jako czynniki wysokiego ryzyka [20]. Z powodu stosowania urządzeń generujących wibracje nie można było dokonać zaślepienia przed badanymi, co mogło wpłynąć na ich ocenę odczuwania bólu w wizualnej skali analogowej. W związku z tym w 4 badaniach ryzyko błędu wykonania oceniono jako nieokreślone [16, 21, 22, 23]. Woodhouse i wsp. u części badanych zastosowali atrapę urządzenia wibracyjnego i w związku z tym uznano, że zaślepienie przydziału do grupy eksperymentalnej i interwencji pozorowanej jest odpowiednie [17] i że badanie jest wolne od ryzyka błędu wynikającego z odmiennego traktowania badanych [17].

W 2 publikacjach nie podano szczegółowych danych co do uczestników, którzy odpadli z badania, dlatego ryzyko błędu wynikającego z ubytku uznano za nieokreślone [16, 21]. Wysokie ryzyko innych błędów systematycznych wykryto w dwóch badaniach, co wynikało odpowiednio z zastosowania schematu split-mouth i ze sponsorowania badania przez producenta urządzeń wibracyjnych [20, 23], zaś nieokreślone – w 1 badaniu, w którym resorpcję korzeni oceniano na podstawie zdjęć okołowierzchołkowych [19].

Opis interwencji

Wszy...