Wskazania do antybiotykoterapii w trakcie lub podczas przygotowania do postępowania stomatologicznego – najnowsze zalecenia na podstawie aktualnego piśmiennictwa

Głównymi wskazaniami do włączenia antybiotyków ogólnoustrojowych są: martwiczo-wrzodziejące zapalenie przyzębia i ropień przyzębia (zwłaszcza z objawami ogólnymi), agresywne zlokalizowane zapalenie przyzębia, uogólnione agresywne zapalenie przyzębia w fazie zaostrzenia lub, jeśli współistnieje z chorobą ogólnoustrojową, oporne przewlekłe zapalenie przyzębia i wybrane zabiegi chirurgiczne. Według najnowszych rekomendacji PTS i NPOA nie zaleca się rutynowej antybiotykoterapii przed zabiegiem wszczepienia implantu u pacjentów immunokompetentnych, chyba że jest to połączone z przeszczepem kości.

Tylko uogólnione ciężkie przypadki przewlekłego zapalenia przyzębia wymagają rozpoczęcia leczenia od antybiotykoterapii, w innych sytuacjach przed podaniem antybiotyku płytka nazębna powinna być starannie usunięta z powierzchni zębów i dziąseł. Grubość płytki wewnątrz kieszonki może utrudniać penetrację antybiotyku do biofilmu bakteryjnego na powierzchni korzenia i obniżać jego skuteczność.

Znajomość drobnoustrojów najczęściej powodujących zakażenia w jamie ustnej umożliwia dobór antybiotyku, który jest wobec nich aktywny. Zastosowany antybiotyk powinien mieć wąskie spektrum działania, co zminimalizuje zmiany w fizjologicznej florze bakteryjnej gospodarza. Preferuje się wybór leków bakteriobójczych. Odpowiedzialne stosowanie antybiotyków powinno uwzględniać oporność na bakterie, toksyczność antybiotyków oraz ryzyko uczulenia. Preferowana jest penicylina, która spełnia wyżej wymienione kryteria. W przypadku uczulenia na ten antybiotyk stosuje się makrolidy lub klindamycynę. Należy pamiętać, że u pacjentów, którzy zgłaszają alergię na penicylinę, istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia reakcji alergicznej na cefalosporyny. Podejrzewając zakażenie florą beztlenową (martwicze choroby przyzębia), można zastosować samodzielnie metronidazol.