Czynniki rakotwórcze w miejscu pracy – aktualne problemy i proponowane zmiany

Z powodu zawodowego narażenia na substancje o działaniu rakotwórczym w krajach Unii Europejskiej umiera każdego roku 102 500 osób, z czego, aż 7500 zgonów odnotowuje się w Polsce (1). Dane zawarte w Krajowym Rejestrze Nowotworów, prowadzonym przez Centrum Onkologii w Warszawie, potwierdzają wzrost liczby zachorowań na nowotwory złośliwe w naszym kraju. Tylko w latach 2005-2016 liczba ta wzrosła z zarejestrowanych 90,3 tys. zachorowań w 2005 r. do 180,3 tys. w 2016 r. (1). Jednym z najczęściej rozpatrywanych czynników w etiologii chorób nowotworowych jest narażenie na substancje chemiczne o działaniu rakotwórczym występujące w środowisku życia i na stanowiskach pracy człowieka. Jednoznaczne potwierdzenie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy narażeniem zawodowym a wystąpieniem nowotworu jest jednak trudne. Powyższe jest wynikiem między innymi długiego okresu latencji nowotworu oraz braku możliwości wykluczenia środowiskowych czynników przyczynowych.

Z punktu widzenia prewencji nowotworów oraz orzecznictwa chorób zawodowych określenie skali narażenia staje się szczególnie istotne. Jest to również jeden z powodów, dla których zarządzanie ryzykiem związanym z występowaniem w miejscu pracy substancji rakotwórczych i mutagennych stało się priorytetem.

Dzięki rozwiązaniom prawnym zastosowanym w naszym kraju usystematyzowane dane dotyczące między innymi:

• rodzaju substancji chemicznych, ich mieszanin oraz czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym,
• szczegółowych warunków ochrony pracowników przed zagrożeniami, warunków i sposobów monitorowania stanu zdrowia pracowników narażonych na działanie tego rodzaju substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologic...