Diagnostyka i leczenie liszaja płaskiego – przegląd piśmiennictwa

Postacie liszaja płaskiego

Liszaj płaski umiejscawia się oprócz błony śluzowej jamy ustnej na skórze, paznokciach, błonie śluzowej narządów płciowych, błonie śluzowej przełyku i w gardle. W jamie ustnej występuje najczęściej symetrycznie i rozwija się miesiącami. Wyróżnia się sześć postaci liszaja płaskiego, a najczęściej występująca jest postać siateczkowata (reticular). Cechą charakterystyczną jest biała siateczka zwana siateczką Wickhama. Zmiany są obustronne, symetryczne, rozpoczynają się najczęściej od tylnej części błony śluzowej policzka. Zmiany nie są stałe, gdyż zmieniają się w ciągu tygodni lub miesięcy. Zazwyczaj są bezobjawowe, nie wymagają leczenia farmakologicznego. Jedną z ważniejszych odmian jest postać nadżerkowa (erosive), ze współistniejącą nadreakcją na wysoką temperaturę i ostre przyprawy. Najczęściej jest to nieregularne owrzodzenie, położone centralnie, pokryte włóknikiem lub pseudomembraną. Zmiana jest otoczona promieniście przez zrogowaciałą siateczkę lub ma rumieniowe ograniczenie. Postać zanikową (atrophic) stanowi rozlana czerwona zmiana rozwijająca się na podłożu dwóch form klinicznych, białej siateczki otoczonej rumieniem. Natomiast postać płytkopodobna (plaque-like) to biała, homogenna zmiana bardzo podobna do leukoplakii. Najczęściej występuje na grzbiecie języka i błonie śluzowej policzków. Może być wieloogniskowa, wyniosła lub zrogowaciała. Postać grudkowa (papular) jest rzadko obserwowana, a przedstawia się jako białe, małe grudki wielkości 0,5-1 mm w otoczeniu białej siateczki. Postać pęcherzowa (bullous) jest nietypowa i ma tendencję do wzrostu, pękania i pozostawiania bolesnych owrzodzeń – w otoczeniu występuje biała siateczka (6).