Dziecko autystyczne jako pacjent w gabinecie stomatologicznym

Gabinet stomatologiczny sam z siebie jest środowiskiem budzącym w autystycznych dzieciach niepokój przez takie bodźce jak: jaskrawe oświetlenie, nieprzyjemny dźwięk generowany przez turbinę oraz materiały o nieznanej teksturze, smaku i zapachu. Można poprosić rodziców, by zabrali ze sobą lubianą przez dziecko muzykę albo zabawkę. Czas ekspozycji na bodźce powinien być jak najkrótszy (2). Konieczne zabiegi stomatologiczne mogą być przeprowadzane w warunkach ambulatoryjnych, bez znieczulenia ogólnego, gdy tylko pozwoli się na adaptację autystycznych dzieci do środowiska gabinetu stomatologicznego na powtarzanych wizytach adaptacyjnych. Szczególnie ważne są wczesne wdrożenie profilaktyki i leczenia, poprzedzone przyzwyczajeniem dziecka do gabinetu, a także zwrócenie uwagi rodziców na znaczenie zdrowia jamy ustnej (13). Przygotowanie gabinetu następuje poprzez ograniczenie drażniących i niepokojących bodźców:

• wizualnych – okulary chroniące przed ostrym światłem, unikanie kierowania lampy stomatologicznej na oczy,
• dźwiękowych – słuchawki z muzyką, czapki z nausznikami,
• smakowych – częstsze niż u innych pacjentów płukanie jamy ustnej wodą, używanie produktów o neutralnym smaku,
• odbieranych przez błędnik – ustawianie fotela przed tym, jak dziecko na nim usiądzie (12).

Ponadto wskazano na pozytywną, uspokajającą rolę czucia „głębokiego ucisku” (tactile deep pression) – stąd pomocne może być stosowanie kamizelki do zdjęć rtg., która zapewni uczucie takiego przytulania (15). W celu uniknięcia traumatycznych i nieproduktywnych doświadczeń wizyty w gabinecie stomatologicznym powinny stać się integralną częścią tak ważnego dla autystyków schematu (4): przyjmować powinien ten sam lekarz, na tym samym stanowisku, sama wizyta powinna przebiegać według ustalonego wcześniej porządku, a zmiany powinny zachodzić tylko,...