Gipsy i modele gipsowe

Należy jeszcze rozróżniać pomiędzy sobą trzy sprawy: czas pracy, czyli de facto czas, w którym możemy wykonać „coś” z danego gipsu. W przypadku gipsu, gdzie producent podaje czas wiązania, np. 10-14 minut, faktyczny czas pracy wynosi około 3-4 minut.

Czas wiązania jest parametrem czysto umownym, mówiący nam jedynie, po jakim czasie w powierzchnię gipsu nie będziemy w stanie zagłębić igły lub drucika (mierzony np. za pomocą aparatu Vicata).

Trzecią sprawą jest czas uwalniania modelu z wycisku, czyli po jakim czasie możemy przystąpić do dalszej pracy. Czasami króluje tutaj stara zasada, jeśli podstawy modelu nie jesteśmy w stanie zarysować za pomocą paznokcia, to znaczy, że można uwolnić wycisk. Czas ten nie jest jednak całkiem jednoznaczny. Po pierwsze, zależy od temperatury gipsu i wody oraz proporcji mieszania pomiędzy gipsem a wodą. Po drugie, zależy od tego, czy wycisk jest wykonany masą alginatową, czy też silikonową. Wyciski alginatowe zawierają w swoim składzie około 60-70% wody oraz nieprzereagowany alginian sodu. Zarówno nadmiar wody, jak i resztki alginianu opóźniają czas wiązania gipsu oraz osłabiają jego odporność na zgniatanie. Dlatego też często zdarza się, że podczas uwalniania takiego wycisku następuje pękanie zębów.

Kolejną sprawą, która wpływa na czas uwalniania wycisków, jest sam obraz jamy ustnej pacjenta, w przypadku zębów rozchwianych lub pojedynczych zdarza się, że trzeba czekać nawet 60-70 minut przed uwolnieniem modelu z wycisku.

Na czas wiązania mają również wpływ czystość miski i szpatułki. Wiadomo bowiem, że nawet niewielki dodatek gipsu dwuwodnego przyspiesza czas wiązania. Używając gipsu z obcinarki (woda gipsowa, zawiesina gipsu dwuwodnego), możemy przyspieszyć czas wiązania gipsu z 12 do 4 minut.</...