Kompendium Lekarza Dentysty. Podręczny skrypt praktyka

Kompendium Lekarza Dentysty to jedyny na rynku, praktyczny przewodnik po aktualnych regulacjach prawnych dotyczących wykonywania zawodu lekarza dentysty.

” Mechanizmy oddziaływania związków fluoru na twarde tkanki zęba:

Podstawowym składnikiem szkliwa pod względem składu chemicznego jest hydroksyapatyt. Czysta postać hydroksyapatytu składa się z: 57% fosforu, 40% wapnia, 2% jonów hydroksylowych, ale najczęściej zawiera dodatkowe pierwiastki mające wpływ na jego odporność na czynniki kariogenne. Dodatek mikroelementów, tj.: fluoru, boru, baru, molibdenu, strontu i wanadu,wzmacnia szkliwo i zmniejsza jego rozpuszczalność w kwasach.

Kariostatyczne oddziaływanie fluoru na szkliwo zębów:

• przed wyrznięciem (okres przederupcyjny), w trakcie formowania szkliwa (fluor dostarczany drogą endogenną),

• po wyrznięciu (okres poerupcyjny), w trakcie dojrzewania szkliwa do 25 r.ż. (fluor dostarczany głównie drogą egzogenną),
• w trakcie procesu próchnicowego (fluor dostarczany drogą egzogenną).

Działanie fluoru w czasie przed wyrznięciem zęba wpływa na pierwotną mineralizację organicznej matrycy i przederupcyjne dojrzewanie szkliwa.

W procesie amelogenezy fluor:

• pełni funkcję katalizatora powstawania mineralnej fazy szkliwa, którą stanowi hydroksyapatyt;
• zastępuje jony hydroksylowe, powodując powstawanie fluoroapatytu/fluorohydroksyapatytu;
• sprzyja prawidłowemu tworzeniu sieci krystalicznej szkliwa o optymalnej stabilności fizyko-chemicznej, zapobiegając powstawaniu śrubowych i krawędziowych dyslokacji przestrzennych;
• propaguje powstawanie większych kryształów apatytów z niższą zawartością węglanów;
• uczestniczy w procesie usuwania wody i substancji organicznych z nowo odłożonego szkliwa, czyli w przederupcyjnym dojrzewaniu szkliwa, co po wyrznięciu zęba sprzyja mniejszej rozpuszczalności szkliwa w kwasach,
• powoduje powstawanie korzystnych zmian morfologicznych – bardziej zaokrąglonych guzków i płytszych bruzd na powierzchni żującej.

W okresie poerupcyjnym fluor wpływa na:

• przebieg procesów demineralizacji i remineralizacji;
• odkładanie płytki bakteryjnej poprzez zakłócenie początkowej adherencji bakterii do nabytej błonki ślinowej poprzez zmiany energii powierzchniowej szkliwa;
• obniżenie metabolizmu węglowodanowego bakterii płytki poprzez hamowanie aktywności enolazy;
• blokowanie transportu glukozy do wnętrza komórek bakteryjnych, co w konsekwencji zmniejsza produkcję kwasu mlekowego;
• translokację cukrów w błonach komórkowych bakterii;
• akumulację kationów w komórkach oraz fosfataz komórkowych katalizujących hydrolizę estrów fosforanowych.

Drogi absorpcji fluoru

Fluor dostaje się do organizmu w wyniku absorpcji w przewodzie pokarmowym, drogami oddechowymi lub przez skórę. Główną drogą wchłaniania jest jednak przewód pokarmowy. Mocz, kał, pot, złuszczający się naskórek, a także włosy stanowią sposoby jego pozbywania się z ustroju, przy czym prawidłowo funkcjonujące nerki odgrywają najważniejszą rolę w eliminacji fluoru.

Ocena ekspozycji na fluorki

Do oceny ekspozycji na fluorki służą tzw. biomarkery ekspozycji – płyny ustrojowe i tkanki, w których gromadzą się fluorki. Idealny biomarker powinien być łatwo dostępny, pobierany metodą nieinwazyjną, powinien też być wiarygodnym źródłem informacji o ekspozycji organizmu na określony czynnik. Stężenie fluorków w ślinie pobranej bezpośrednio z przewodów ślinianki przyusznej stanowi 0,6-0,8 stężenia fluoru w osoczu krwi. Można również stosować oznaczenie poziomu fluorków w ślinie mieszanej pobranej na czczo po przepłukaniu jamy ustnej wodą destylowaną (stężenie fluorków stanowi nieco powyżej 90% jego stężenia w osoczu). Analiza zawartości fluorków w moczu na podstawie dobowej zbiórki moczu jest w ocenie ekspozycji metodą szeroko stosowaną ze względu na nieinwazyjność i prostotę zbiórki materiału.”

Przeczytaj więcej w publikacji ” Kompendium Lekarza Dentysty. Podręczny skrypt praktyka”

Książka jest dostępna na dlaspecjalistów.pl

Informujemy także, że odbiorcy naszego newslettera w pierwszej kolejności otrzymują informacje o nowościach. Zapisz się i co wtorek będziesz otrzymywać najnowsze informacje branżowe oraz dostęp do artykułów i dodatkowych treści.