Kwas hialuronowy – materiał coraz powszechniej stosowany w gabinetach stomatologicznych

Charakterystyczną cechą kwasu hialuronowego jest jego dualistyczna natura, czyli zależność aktywności biologicznej od masy cząsteczkowej. Postać wielkocząsteczkowa kwasu hialuronowego uznawana jest za postać obojętną dla organizmu – sprzyja zachowaniu homeostazy, hamuje angiogenezę i degradację macierzy pozakomórkowej poprzez metaloproteinazy, a także reakcje zapalne. Małocząsteczkowe formy kwasu działają odwrotnie – nasilają procesy zapalne, apoptozę i angiogenezę. Niekorzystne oligomery kwasu hialuronowego powstają z rozkładu glikozaminoglikanu podczas aktywacji procesów zapalnych w tkankach, po ekspozycji na wolne rodniki lub działanie enzymów, to znaczy halurodiazy (1, 5, 8, 10).

Wodne roztwory kwasu hialuronowego wykazują właściwości takie jak: wiskoelastyczność czy też lepkoelastyczność, a także sprężystość, dzięki czemu kwas ten określany jest jako fizjologiczny „smar” dla powierzchni stawowych (4, 8). Efektami niedoboru kwasu hialuronowego w skórze są: nieprawidłowe uwodnienie, szare zabarwienie, wiotkość, powstanie zmarszczek, zmiany objętości twarzy oraz zachwianie homeostazy, a tym samym zaburzenie odporności, gojenia się ran, a także wymiany metabolitów pomiędzy komórkami (6, 10).

Podział i proces pozyskiwania kwasu

W organizmie kwas hialuronowy syntetyzowany jest w błonie cytoplazmatycznej fibroblastów i innych komórek przy udziale licznych enzymów. Jak dotąd, nie wszystkie etapy syntezy zostały poznane. Najwyższe stężenie kwasu w ludzkim organizmie występuje w tkance łącznej, choć odnajdziemy go również w ciele szklistym oka, chrząstkach stawowych, skórze i ścianie tętnic oraz w płynach ustrojowych. Poziom kwasu w surowicy krwi nie jest wysoki i waha się od 10 do 100 µg/litr, może jednak ulegać podwyższeniu w niektórych stanach chorobowych, do których zali...