Diagnostyka wczesnych zmian próchnicowych na powierzchniach stycznych

Przy użyciu wzroku możemy ocenić barwę, gładkość, przezierność i połysk powierzchni szkliwa.

Na wiarygodność badania wpływ mają warunki, w jakich odbywa się badanie, odpowiednie przygotowanie powierzchni (usunięcie złogów, oczyszczenie, osuszenie) oraz doświadczenie lekarza. Wskaźnik załamania światła szkliwa wynosi 1,62, natomiast wody – 1,33. Osuszenie powierzchni zęba powietrzem usuwa wodę z przestrzeni międzykrystalicznych, wypełnia je powietrzem, przez co zmniejsza się wskaźnik refrakcji do 1,0 i zmiana staje się bardziej widoczna (6). W początkowym stadium próchnicy, kiedy zmiana penetruje co najwyżej do połowy grubości szkliwa, możemy zauważyć ją tylko po dokładnym osuszeniu powierzchni. Wówczas ma postać kredowobiałej lub brunatnej plamy (w zależności od przebiegu). Powierzchnia jest twarda i gładka. W przypadku gdy zmiana penetruje na całą grubość szkliwa, możemy zauważyć ją bez osuszania na wilgotnej powierzchni (10). W stadiach bardziej zaawansowanych zmieniają się przezierność oraz barwa na siną, brunatną lub szarą.

Bardzo przydatne podczas badania klinicznego mogą być urządzenia powiększające i wyostrzające obraz, z których najprostszym i najtańszym są lupy stomatologiczne. Zaleca się użycie powiększenia do 2,5-krotnego z dodatkowym źródłem światła w postaci halogenu lub światłowodu. Droższym rozwiązaniem może być kamera wewnątrzustna, która pozwala na tworzenie dokumentacji fotograficznej i obserwację progresji zmiany próchnicowej (10).

W większości przypadków wizualna ocena powierzchni zębów jest niewystarczająca do postawienia trafnej diagnozy. Przydatne są wtedy badania dodatkowe, do których zaliczyć możemy metody wykorzystujące zjawisko fluorescencji (transiluminacja i system DIAGNOdent firmy KaVo) oraz badanie radiologiczne metodą konwencjonalną lub radiografii ...