Prof. Adam Matkowski: Rośliny to fundament medycyny

Jakie środki ostrożności należy zachować przy stosowaniu substancji pochodzenia naturalnego i czy często pojawiają się powikłania, nadwrażliwość po zastosowaniu? Czego należy się wystrzegać? Komu zaufać w doborze preparatów?

Obecnie jednym z największych zagrożeń dla zdrowia pacjentów wydaje się niekontrolowany handel internetowy niesprawdzonymi produktami i preparatami. Trudno bowiem oczekiwać od pacjentów, nawet bardzo dobrze wykształconych, umiejętności weryfikacji treści promujących dany produkt. Niestety, nawet wśród farmaceutów wiedza w tym zakresie jest niewystarczająca. Moim zdaniem w kształceniu w zawodach medycznych zbyt mało uwagi poświęca się zagadnieniom leczniczych substancji naturalnych – roślinnych, grzybowych czy też z różnych organizmów morskich. Dlatego też poza nielicznymi ekspertami z ośrodków akademickich i bardziej świadomymi spośród lekarzy i farmaceutów trudno wskazać, kto miałby być wiarygodnym źródłem informacji.

Jeśli chodzi o powikłania, to są one oczywiście możliwe i należą do typowych w farmakologii przykładów interakcji z lekami – wpływają na metabolizm leków, biodostępność, a także np. zmniejszają krzepliwość krwi (tak działają np. rośliny bogate w kumaryny albo czosnek). Są także znane przypadki indukowania nadwrażliwości na promieniowanie UV czy po prostu alergii na daną substancję. Trzeba też pamiętać o istnieniu wielu surowców o silnym działaniu zawierających alkaloidy lub glikozydy nasercowe oraz roślin po prostu silnie trujących.

Podobnie jak w przypadku innych leków, wszystko, co działa, może też zaszkodzić, a rośliny lecznicze z pewnością działają.

...