Interpretacja zdjęć rentgenowskich. Semiotyka radiologiczna schorzeń układu kostnego

Oprócz osteoporozy jako choroby układowej wyróżnia się też osteoporozę miejscową, która jest wyrazem zmian zapalnych, pourazowych czy unieruchomienia. W przypadku schorzeń części twarzowej czaszki z osteoporozą miejscową spotykamy się we wczesnych fazach choroby przyzębia (tak zwana osteoporoza brzeżna w przegrodach międzyzębowych) bądź w zapaleniach kości i szpiku kostnego, również pochodzenia gruźliczego.

Osteomalacja

Jest to zaburzenie struktury kostnej powstałe w wyniku nieodpowiedniego lub opóźnionego uwapnienia tkanki kostnawej (osteoidu) w związku z nieprawidłowym metabolizmem witaminy D. U dzieci osteomalacja występuje w przebiegu krzywicy. U dorosłych wyrazem osteomalacji jest powstawanie niezmineralizowanych stref, zwanych strefami Loosera- Milkmana, oraz odkształceń kości długich.

Osteoliza

Jest to zniszczenie zarówno istoty gąbczastej, jak i istoty zbitej kości – jeśli zmiana dochodzi do blaszki zbitej zewnętrznej kości, a w przypadku układu stomatognatycznego – także blaszki zbitej zębodołu. Objawem rentgenowskim osteolizy jest różnej wielkości ubytek tkanki kostnej widoczny w postaci przejaśnienia. Zmiany osteolityczne mogą mieć różny kształt i wielkość, mogą być dobrze lub słabo odgraniczone od otoczenia. W przypadku zmian dobrze odgraniczonych mamy do czynienia ze zmianami bezodczynowymi lub otoczonymi sklerotyczną obwódką (odczyn sklerotyczny).

Osteoliza jest często spotykanym objawem w kościach szczęki i żuchwy. Do zmian osteolitycznych zaliczamy zmiany zapalne przyzębia przyszczytowego (fot. 2, s. 55), torbiele kostne, stany zapalne kości i szpiku kostnego, chorobę przyzębia brzeżnego, niektóre nowotwory pierwotne i przerzutowe, nienowo...