Terapia bisfosfonianami a leczenie chirurgiczne – problem, o którym należy mówić

Ponadto do czynników sprzyjających rozwojowi MRONJ należą:

• terapia kortykosteroidami,
• cukrzyca typu 2,
• choroba przyzębia,
• ekstrakcja zęba,
• inny inwazyjny zabieg stomatologiczny,
• palenie tytoniu,
• wiek powyżej 60 lat,
• płeć żeńska.

Najwięcej przypadków osteonekrozy wystąpiło w wyniku przedłużonej terapii bisfosfonianami (więcej niż 2 lata) (11).

Przez lata prowadzono badania nad wyjaśnieniem patomechanizmu powstawania pobisfosfonianowej martwicy szczęk. Początkowo proces ten wiązano ze zwiększonym unaczynieniem w okolicy szczęki oraz żuchwy, co z kolei miało prowadzić do większej kumulacji leku w tej okolicy (14). Inna teoria koncentrowała się na upośledzeniu angiogenezy oraz opóźnionego formowania się kości, co w efekcie prowadziło do słabszego gojenia po przeprowadzonej ekstrakcji (15, 16). W chwili obecnej przyjmuje się, że bisfosfoniany upośledzają funkcję osteoklastów, a tym samym procesy regeneracyjne zachodzące w okolicy szczęki oraz żuchwy (17).

Teoria ta wspierana jest również bezpośrednim związkiem między:

• powstawaniem martwicy kości i ingerencją chirurgiczną (tj. ekstrakcją zęba czy zabiegiem operacyjnym w obrębie kości szczęki/żuchwy),
• powstawaniem martwicy kości i procesem zapalnym,
• powstawaniem martwicy kości i przewlekłym drażnieniem (5).

W celu usystematyzowania nomenklatury przyjęto, że pacjent w trakcie terapii bisfosfonianami, u którego w badaniu klinicznym stwierdzono nekrotyczną, obnażoną kość przez ponad 8 tygodni, bez radioterapii w obszarze głowy i szyi w wywiadzie kwalifikuje się do rozpoznania BRONJ (bisphosphonat...