Toksyczność fluoru

STRESZCZENIE: W artykule omówiono skutki dostarczenia do organizmu nadmiaru fluoru. Przedstawiono objawy ostrego i przewlekłego zatrucia fluorem.

TITLE: Fluorine toxicity

SŁOWA KLUCZ: fluor, skutki uboczne fluoru

SUMMARY: The article discusses the effects of delivering excess fluoride to the body. Symptoms of acute and chronic fluoride intoxication are presented.

KEYWORDS: fluorine, fluoride side effects

Fluor to trzynasty najczęściej występujący pierwiastek na Ziemi. Jest halogenkiem, znajdowanym w wodzie i glebie, obecnym w organizmach zwierząt oraz roślin. Wykrywa się go w śladowych ilościach we wszystkich zmineralizowanych tkankach organizmu, w szkliwie, zębinie oraz kościach. Zwiększa stabilność wymienionych tkanek, zmniejszając rozpuszczalność występujących w nich hydroksyapatytów. Po raz pierwszy korzystne działanie fluoru odnotowano w 1930 roku. W społeczeństwach mających dostęp do naturalnie fluoryzowanej wody odnotowano mniejszy współczynnik występowania próchnicy w porównaniu do obszarów, gdzie woda nie zawierała fluoru. Zauważywszy powyższą tendencję, fluor został wprowadzony do powszechnego użytku w stomatologii. Od tego czasu był również dodawany do różnych produktów konsumenckich, z czego okazało się, że to fluoryzacja wody jest najskuteczniejszą metodą jego podaży. Zalecany poziom fluoru w wodzie pitnej wynosi 0,7 mg/l (700 ppm) (1-3).

W stomatologii środki zawierające fluor to między innymi pasty do zębów, profesjonalne lakiery lub żele czy płukanki do ust. Jest on dodawany do nich w formie związków chemicznych takich jak: fluorek sodu (NaF), monofluorofosforan (MFP) czy ...