Witamina D – znaczenie w medycynie i stomatologii – przegląd piśmiennictwa

Znaczenie fizjologiczne

Podstawową funkcją witaminy D3 jest utrzymanie prawidłowego poziomu wapnia we krwi. Oprócz wpływu na gospodarkę wapniowo-fosforanową odgrywa ona znaczącą rolę w proliferacji i różnicowaniu keratynocytów skóry. Witamina D3 hamuje aktywność limfocytów T, a wzmaga aktywność makrofagów – to wyjaśnia jej działanie immunomodulujące.

Regulacja poziomu wapnia zachodzi poprzez wpływ kalcytriolu na narządy efektorowe, a więc jelita, kości i – w mniejszym stopniu – nerki (8). Polega ona na:

• zwiększeniu wchłaniania wapnia w jelitach,
• pobudzeniu osteoblastów, w wyniku czego dochodzi do różnicowania i aktywacji osteoklastów w kościach,
• uwrażliwieniu przytarczyc na wahania stężenia wolnego wapnia,
• pobudzeniu resorpcji zwrotnej jonów wapniowych w kanalikach nerkowych (9).

Witamina D3 odgrywa pewną rolę w wydzielaniu insuliny, co dzieje się za sprawą receptora białkowego witaminy D3 w komórkach beta trzustki (10). Odpowiada ona również za utrzymanie prawidłowej bariery naskórka – reguluje poziom wapnia oraz bierze udział w ekspresji genowej keratynocytów i ich różnicowaniu w kierunku komórek warstwy rogowej (11).

Wpływ na układ immunologiczny

Witamina D3 wpływa na funkcjonowanie układu immunologicznego poprzez regulację aktywności transkrypcyjnej genów, które są odpowiedzialne za: cykl komórkowy, różnicowanie się i apoptozę komórek układu odpornościowego (12). Receptor VDR witaminy D3 znajduje się w komórkach jednojądrzastych krwi obwodowej. Do tych komórek należą: limfocyty B i T, komórki dendrytyczne, monocyty i makrofagi. Udowodniono, że aktywacja limfocytów T skutkuje z...