Zespół pękniętego zęba – analiza przypadków klinicznych

Mechanika powstawania pionowych pęknięć i złamań zębów

Katastrofalne złamania korony klinicznej zęba zawsze rozpoczynają się od pęknięć w obrębie szkliwa. Zmiany te w sposób bezpośredni komunikują się z połączeniem szkliwno-zębinowym (ang. dentin-enamel junction, DEJ), który jest naturalnym amortyzatorem wstrząsów (ang. shock-absorber). Amortyzacja w tym obszarze zapobiega dalszemu rozprzestrzenianiu się pęknięcia. Dlatego konieczne są regularne kontrole pacjentów z istniejącymi liniami pęknięć w obrębie szkliwa. Zmiany strukturalne w obrębie twardych tkanek prowadzą do zmian w jego wytrzymałości, co w połączeniu z obecnością sił oddziałujących w jamie ustnej prowadzi do pęknięć. Stosowana w praktyce klinicznej preparacja ubytku typu MOD osłabia struktury zęba o około 63% (9-10). Podstawową przyczyną osłabienia struktury zęba jest utrata listew brzeżnych, które są naturalnymi miejscami oporowymi korony klinicznej. W wielu sytuacjach klinicznych utrata listew brzeżnych prowadzi do złamań w obrębie guzków zęba, a nawet całych ścian. W literaturze (11) dostępne są badania, w których prezentowane są czynniki ryzyka pęknięć i w ich konsekwencji złamań pionowych w przypadku odbudowy korony klinicznej rozległymi wypełnieniami kompozytowymi (11). Na podstawie przytaczanych badań został określony wskaźnik RVP (ang. relative volume proportion – size of restoration). Jest to wartość obrazująca stosunek głębokości i powierzchni odbudowy do wielkości korony klinicznej. Im większa wartość RVP, tym większe ryzyko wystąpienia pionowego pęknięcia zęba. Czynnikiem predysponującym do powstawania pęknięć są pacjenci z bruksizmem. W tej grupie częściej występują pionowe pęknięcia i złamania zębów niż u pacjentów bez parafunkcji (12). W świetle analizowanej literatury obecność w obrębie jamy ustnej piercingu należy uznać jako czynność parafunkcyjną, która predy...