Diagnostyka i rehabilitacja stawów skroniowo-żuchwowych w boreliozowym zapaleniu stawów

Do wychylania siekaczy i kłów będących w retruzji zastosowano zamki DAMON Q z torkiem wysokim (czerwone), a także łuk rozszerzania doprzedniego, zaciskając stopery między zębami: 14, 15 i 24, 25 z nadmiarem łuku tytanowego z pamięcią przed siekaczami 2-2,5 mm. By podążać za wychylonymi siekaczami, szyna Schwarza miała dogięte podwójne omegi z drutu 0,5 pod siekacze, które na wizytach były aktywowane, żuchwa zaś spontanicznie wysuwała się do przodu. Wał skośny w szynopłytce był w miarę postępu leczenia podścielany duracrylem, co znacznie skróciło czas leczenia. Po leczeniu pacjent nie odczuwa dolegliwości ze strony SSŻ, a ruchy żuchwy wróciły do normy. Tor odwodzenia wyrównał się, amplituda wynosi 45 mm, ruch wysuwania 8 mm, ruchy boczne w normie i wynoszą po 10 mm na każdą stronę. Pacjent nosi retencyjnie szynopłytkę górną typu Sveda z wałem lekko skośnym z wykonanymi „falbankami” z akrylu dla prowadzenia kłowego prawego i lewego (wg zasady szyny Michigan). Szynopłytka w zwarciu centralnym kontaktuje się z policzkowymi guzkami zębów bocznych dolnych, zaś w zwarciu pozacentralnym ma zachowane prowadzenie sieczne i kłowe. Na wizytach kontrolnych stan pacjenta jest stabilny, jednak pacjent musi być świadomy swojej choroby i traktować zalecenia lekarzy jako zlecenia życiowe utrzymujące zdrowie w dobrej kondycji.

W trakcie leczenia ortodontycznego pacjent wykonywał ćwiczenia Gerry’ego 3 x dz. 10-20 x z językiem ułożonym przy zębach 22, 23 oraz ćwiczenia oporowe (PIR) mięśni wysuwających i odwodzących żuchwę, a także ćwiczenia rehydratacji krążka. Ponadto stosowano techniki powięziowo-mięśniowe celem normalizacji napięcia mięśniowego w obrębie klatki piersiowej oraz obręczy kończyny górnej. Zastosowano również techniki BLT dla stawu kolanowego lewego oraz ćwiczenia stabilizacyjne.

Dyskusja

Problem występowania zmian w stawach skroniowo-żuchwowych w przebiegu infekcji Borreliosis burgdorferi nie jest jeszcze dobrze poznany, a większość publikacji to opisy przypadków. Publikacje dotyczące objęcia procesem chorobowym stawu skroniowo-żuchwowego należą do nielicznych (Heir and Fein 1996,1998, Vesper 2001, Rhodus 2002, Lesnicar 2007). U dzieci szczególnie należy różnicować objawy resorpcji kłykci stawów skroniowo-żuchwowych z MRZS (młodzieńczym reumatoidalnym zapaleniem stawów), a u dorosłych – z reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS) (10-13). Pierwsze wzmianki o objęciu procesem chorobowym w boreliozie stawów skroniowo-żuchwowych pochodzą z lat 80. i 90. dwudziestego wieku (14, 15). W ostatnich latach w związku z coraz częstszym rozpoznaniem infekcji Borreliosis burgdorferi badaniom również podlegają stawy skroniowo-żuchwowe. W badaniach na grupie 31 pacjentów materiał histopatologiczny pobrany w przebiegu artroskopii stawów skroniowo-żuchwowych u pacjentów ze zmianami wytwórczymi na powierzchniach stawów wykazano aż w siedmiu przypadkach obecność bakterii Borreliosis burgdorferi (16), co przemawia za zasadnością poszerzania diagnostyki o badania krwi w przypadkach postępujących zmian wytwórczych w obrębie stawów skroniowo-żuchwowych.

Poza leczeniem ortodontycznym warto podkreślić rolę fizjoterapii w rehabilitacji stawów skroniowo-żuchwowych również w aspekcie zmian wytwórczych na powierzchniach stawowych i zwrócić uwagę na ćwiczenia rehydratacji krążka stawowego (17).

Podsumowanie

Skojarzone leczenie ortodontyczno-fizjoterapeutyczne pozwala na wczesną diagnostykę i uzyskanie możliwości kompensacyjnych i przebudowy stawów skroniowo-żuchwowych. Połączenie fizjoterapii z ortodoncją stanowi profilaktykę leczenia zmian zwyrodnieniowo-wytwórczych u pacjentów w przebiegu chorób bakteryjnych i pasożytniczych.

Sprawdź wszystkie produkty stomatologiczne dostępne w naszym sklepie internetowym

Piśmiennictwo

1. Steere A.C.: Lyme diseases. „N Engl J Med”, 345, 115- 125, 2001.
2. Steere A.C., Schoen R., Taylor E.: The clinical evaluation of Lyme arthritis. „Ann Intern Med”, 107, 725-731, 1987.
3. Steere A.C.: Pathogenesis, diagnosis and treatment of Lyme arthritis.„Ann Rheum Dis”, 52, 391-393, 1993.
4. Nadelman R.B., Wormser G.P.: Lyme borreliosis. „Lancet”, 352, 557-565, 1998.
5. Heir G.M., Fein L.A.: Lyme disease: considerations for dentistry.„J Orofac Pain”, 10, 74-86, 1996.
6. Heir G.M., Fein L.A.: Lyme diseases awareness for the New Jersey dentist. A survey of orofacial and headache complaints associated with Lyme disease.„J N J Dent Assoc”, 69 (19, 21), 62-63, 1998.
7. Vesper M., Röder K., Siegert J., Friedrich R.E., Schmelzle R.: Inflammation of the left temporomandibular joint after Lyme disease. „Mund Kiefer Gesichts Chir”, 5, 258-260, 2001.
8. Rhodus N.L., Falace D.A.: Oral concerns in Lyme disease.„Northwest Dent”, 81, 17-18, 2002.
9. Lesnicar G., Zerdoner D.: Temporomandibular joint involvement caused by Borrelia Burgdorferi. „Journal of Cranio-Maxillofacial Surgery”, 35/2007, 397-400.
10. Czerwińska-Niezabitowska B., Przybylska A., Kulesa-Mrowiecka M.: Diagnostyka i rehabilitacja stawów skroniowo-żuchwowych w reumatoidalnym zapaleniu stawów (RZS) i młodzieńczym reumatoidalnym zapaleniu stawów (MRZS). „Ortodoncja wPraktyce”, 2/2016, 24-40.
11. Brustowicz K.A., Padwa B.L.: Malocclusion in children caused by temporomandibular joint effusion. „Int J Oral Maxillofac Surg”, 2013, 42 (8), 1034-6.
12. Lee D.H., Chu P.K., King B., Rosenberg D.: Limited opening secondary to Lyme disease in an 8-year-old child. „J Dent Child (Chic)”, 2009, May-Aug, 76 (2), 165-9.
13. Kelsey J.H.: Lyme disease: an important consideration in the differential diagnosis of TMD. „J Mich Dent Assoc”, 1990, Apr-May, 72 (4-5), 209-10.
14. Lader E.: Lyme disease misdiagnosed as a temporomandibular joint disorder.„J Prosthet Dent”, 1990, Jan 63 (1), 82-5.
15. Harris R.J.: Lyme disease involving the temporomandibular joint. „J Oral Maxillofac Surg”, 1988, Jan 46 (1), 78-9.
16. Wanyura H., Wagner T., Samolczyk-Wanyura D.: Borrelia burgdorferi – a potentially aetiological factor in TMJ disorders? Preliminary report. „J of Craniomaxillofacial Surg”, 2008, 36, 28-33.
17. Czerwińska-Niezabitowska B., Kulesa-Mrowiecka M.: Diagnostyka i leczenie dysfunkcji czaszkowo- żuchwowych w ujęciu holistycznym. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków, 2016, 74-79.

Galeria

zobacz więcej