Opieka stomatologiczna nad pacjentami w trakcie chemioterapii

Objawy w jamie ustnej

Chemioterapia objawia negatywne skutki w jamie ustnej pacjenta. Spośród objawów w jamie ustnej wyliczamy:

• Zapalenie błony śluzowej jamy ustnej (mucositis) – wynika ono z bezpośredniego i pośredniego (leukopenia) działania leków na komórki nabłonka jamy ustnej (3). Najczęściej zmiany te pojawiają się w drugim tygodniu od rozpoczęcia chemioterapii i utrzymują się przez kolejne 2 tygodnie. Owrzodzenia umiejscawiają się na wargach, błonie śluzowej policzków, języku, w dnie jamy ustnej i na podniebieniu (5).
• Suchość jamy ustnej (xerostomia) – spowodowana jest zmniejszeniem wydzielania śliny przez ślinianki oraz obniżeniem funkcji enzymów ślinowych (3). Stanowi to duży dyskomfort dla pacjenta, powodując mechaniczne uszkodzenie nabłonka, już i tak uszkodzonego przez działanie leków. Konsekwencją tego jest brak apetytu u pacjentów, co pogarsza efekty leczenia onkologicznego. Objawami kserostomii są: sucha i lepka błona śluzowa, popękane wargi, pieczenie języka, zaburzenia smaku, nieprzyjemny zapach z ust oraz wzrost liczby ubytków próchnicowych. Przewlekła suchość w jamie ustnej wymaga długiego leczenia przy zastosowaniu środków zmiękczających i powlekających błonę śluzową, sztucznej śliny, pilokarpiny oraz przestrzegania odpowiedniej diety (5). Wydzielanie śliny wraca do normy po 12 miesiącach po zakończeniu chemioterapii (3).
• Krwawienia – są spowodowane trombocytopenią. Planując zabiegi chirurgiczne u pacjentów onkologicznych, konieczna jest ocena liczby płytek krwi. Ekstrakcje nie powinny być wykonywane przy trombocytach poniżej 50 000/µl. W przypadku ich liczby poniżej 20 000/µl może dochodzić do samoistnych krwawień (6).
• Anomalie dentystyczne – są obserwowane u dzieci otrzymujących chemioterapię przed 5. rokiem życia. Należą do nich: rozległe uby...