Kilka lat po reformie opieki medycznej – nadal aktualne dylematy

W rzeczywistości podstawą zakresu i jakości świadczeń medycznych jest ilość przeznaczonych w budżecie środków na leczenie. Trudno wymagać od lekarzy, by leczyli najnowocześniejszymi, a równocześnie najdroższymi metodami, skoro nie ma na to pieniędzy.

Klient czy pacjent?

W tradycji hipokratesowej zadaniem medycyny jest służyć choremu, a działania lekarza nakierowane są na pacjenta rozumianego jako podmiot moralny. Lekarz roztaczający paternalistyczną opiekę podejmuje większość decyzji medycznych i ponosi odpowiedzialność za stan swojego podopiecznego. W Polsce takie podejście nadal zdaje się dominować. W obecnych czasach następują jednak pewne zmiany związane ze skutkami rozwoju biotechnologii medycznej, mającej przemożny wpływ na procedury leczenia, nieprzejrzystością instytucjonalną zasad finansowania opieki zdrowotnej i lawinowo rosnącymi jej kosztami, tendencją do włączania w medyczny proces decyzyjny w większym stopniu prawa niż etyki medycznej. Wszystkie te czynniki wpływają na zmiany w podstawowych założeniach bioetyki regulatywnej zajmującej się regułami kierującymi moralnymi wyborami lekarzy i pacjentów oraz na rozwój bioetyki kulturowej, wskazujące na społeczny i kulturowy kontekst funkcjonowania biomedycyny.

Lekarz czy biznesmen?

W tradycji deontologii hipokratesowej rola zawodowa lekarza zawierała postulat uniwersalizmu. Terminem tym określało się obowiązującą lekarza zasadę traktowania wszystkich pacjentów jednakowo. Czasem jednak realizacja moralnej zasady troski zostaje zastąpiona instrumentalnie pojętymi motywami materialnymi.

Jak wybrnąć z sytuacji: instytucjonalnie zmierzamy do medycyny rynkowej, a społeczeństwo ciągle jeszcze oczekuje tzw....