Przyczyny uśmiechu dziąsłowego – przegląd piśmiennictwa

Nadmierne ukazywanie dziąseł u co najmniej 20% pacjentów z uśmiechem dziąsłowym jest związane z nadmierną aktywnością jednego mięśnia lub kilku z mięśni odpowiedzialnych za tworzenie uśmiechu [6]. U pacjentów, u których nie stwierdzono zaburzeń szkieletowych, stanowi to główną przyczynę powstawania uśmiechu dziąsłowego. Kształt i ułożenie wargi górnej w uśmiechu są efektem wzajemnego, złożonego i trójwymiarowego oddziaływania włókien mięśniowych. Do mięśni biorących udział w procesie zalicza się: mięsień dźwigacz wargi górnej i skrzydełka nosa (musculus levator labii superioris alaeque nasi – LLSAN), dźwigacz wargi górnej (m. levator labii superioris – LLS), jarzmowy większy (m. zygomaticus major, ZM), jarzmowy mniejszy (zygomaticus minor, Zm), dźwigacz kąta oka, mięsień okrężny oka oraz mięsień śmiechowy. W zależności od miejsca występowania zaburzenia: w odcinku przednim, tylnym czy w obu odcinkach, inne mięśnie wykazują nieprawidłową kurczliwość. Skutkiem jest skrócenie wargi górnej powodujące nadmierne odsłonięcie dziąseł w uśmiechu.

Często jest to problem przejściowy, który zmniejsza się wraz z wiekiem, ponieważ mięśnie tracą swoje pierwotne napięcie [14]. Uśmiech dziąsłowy w odcinku przednim wywołuje nadczynność LLSAN oraz LLS. Za powstanie zaburzenia w odcinku bocznym odpowiada głównie ZM. W celu korekty nadmiernej aktywności mięśni wykorzystuje się iniekcje z użyciem toksyny botulinowej [15, 16]. Snider i wsp. w badaniach sekcyjnych na 12 kadawerach precyzyjnie wskazują miejsca przyczepów ww. mięśni. Autorzy przestrzegają przed nastrzykiwaniem pojedynczych mięśni z uwagi na złożoność zachodzących między nimi interakcji. Iniekcję zalecają wykonać w tzw. punkcie Yonsei, z którego toksyna zadziała na trzy wymienione mięśnie jednocześnie [17]. Do wystąpienia uśmiechu dziąsłowego predysponuje także krótka warga górna. Jej długość mierzy się od pu...