Rozwój dentystyki na ziemiach polskich na przestrzeni wieków. Wkład Polski od średniowiecza do połowy XX wieku – przegląd piśmiennictwa

Powstające w Europie uniwersytety nauczały medycyny, natomiast dentystyka nie była jeszcze składową tej gałęzi wiedzy. W zachodniej Europie po okresie średniowiecza nastąpił gwałtowny rozwój wielu dziedzin nauki, w tym również dentystyki. Większość uczonych zajmujących się medycyną akademicką zdała sobie sprawę, że zęby to nie tylko piękny uśmiech i rozdrabnianie pokarmów oraz wyraźna mowa, lecz także, a może przede wszystkim, rezerwuar chorobotwórczych drobnoustrojów i przyczyna wielu chorób. W drugiej połowie XVII wieku po raz pierwszy pojawiło się oficjalnie określenie dentystyka.

W okresie renesansu, baroku i oświecenia, czyli do końca XVIII w., nauka o zębach i ich leczeniu zaczynała się powoli, ale systematycznie, rozwijać i nabierać naukowego znaczenia. Ukazał to w swoich pracach Jerzy Supady (3). Natomiast na ziemiach polskich pierwsze faktyczne doniesienia o chorobach jamy ustnej to druga połowa XV wieku, pomimo że w Europie funkcjonowało od XI wieku kilkanaście wiodących uniwersytetów.

Po okresie średniowiecza nastąpił powolny, lecz systematyczny rozwój dentystyki. Porady dotyczące leczenia schorzeń jamy ustnej podał Maciej Miechowita (1457-1523), profesor medycyny Akademii Krakowskiej. Dzieło tego autora należałoby uznać za pierwszą publikację o chorobach jamy ustnej na terytorium polskim, bowiem w 1522 roku wydał on pierwszy polski poradnik medyczny, w którym zawarł m.in. wskazania dotyczące leczenia chorób zębów i jamy ustnej (Conservatio sanitatis) (2).

Wielkie znaczenie dla rozwoju nauki w Polsce miała reforma Kołłątajowska w latach 1777-1786. Zaczęły powstawać różne szkoły, a w tych, które już istniały, znacznie podniósł się poziom nauczania. Chirurgia została wchłonięta przez katedry powstające na uniwersytetach, a istniejące cechy zrzeszające chirurgów z...