Potencjalne zagrożenia wynikające z błędnych algorytmów stosowanie profilaktyki fluorkowej

Równie wiarygodne biomarkery to ślina pobierana bezpośrednio z ujścia ślinianek i mocz. Stężenie fluorków w ślinie pobranej bezpośrednio z przewodów ślinianki przyusznej stanowi 0,6-0,8% stężenia fluoru w osoczu krwi.

Można również stosować oznaczenie poziomu fluorków w ślinie mieszanej pobranej na czczo po przepłukaniu jamy ustnej wodą destylowaną (stężenie fluorków w ślinie mieszanej stanowi nieco powyżej 90% jego stężenia w osoczu). Analiza zawartości fluorków w moczu na podstawie dobowej zbiórki moczu jest w ocenie ekspozycji metodą szeroko stosowaną ze względu na nieinwazyjność i prostotę zbiórki materiału. Należy pamiętać, że na ten biomarker mają wpływ pewne czynniki, takie jak: nasilenie procesów wzrastania i przebudowy kości, wiek, ciąża, dieta, stopień filtracji kłębuszkowej. Metoda uproszczona zakłada możliwość wykonania badania poprzez ocenę jednorazowej rannej próbki moczu (8).

W celu sprawdzenia ekspozycji na fluor w pierwszej kolejności należy wykonać tzw. bilans dziennego spożycia i sprawdzić, czy odbiega on od wartości optymalnej. W kraju w zasadzie nie dysponujemy dokładnymi danymi odnośnie stężeń fluoru w wodzie pitnej. Mapa rozkładu stężeń jest w trakcie przygotowania w Zakładzie Higieny Komunalnej PZH. Dokładne dane można uzyskać w lokalnych Stacjach Sanitarno-Epidemiologicznych (9). W niektórych miastach, jak Gdańsk, Tczew, Malbork, Środa Wielkopolska, Nysa, Cieplice i Lądek-Zdrój, występują naturalnie wyższe, ponad optymalne, stężenia fluoru w wodzie pitnej (9, 10).

Podobnie jak wiele innych pierwiastków, fluor w odpowiednich ilościach wywiera korzystne działanie, a w nadmiarze jest szkodliwy. Ze względu na stosowanie w profilaktyce różnych postaci i stężeń fluorków istotna jest znajomość bezpieczeństwa każdej metody i dawki toksycznej. Rozróżnia się dwa ty...