Wykorzystanie oryginalnej korony protetycznej na lanym wkładzie koronowo-korzeniowym jako odwróconego szablonu do nowej odbudowy protetycznej

W pracy przedstawiono przypadek kliniczny pacjenta, który zgłosił się do stomatologa z powodu odłamania z zęba 24 pełnej korony metalowo-ceramicznej na lanym wkładzie koronowo-korzeniowym o zmniejszonej długości.

STRESZCZENIE: Koronę zęba można odbudować z wykorzystaniem korzenia w sytuacjach klinicznych, w których pozostawiona część zęba pozwala na odpowiednie zakotwienie przy użyciu wewnątrzkorzeniowego elementu retencyjnego. Po leczeniu endodontycznym odbudowa struktury zęba zależy od prawidłowego zaplanowania i rodzaju uzupełnienia. Wymaga to przywrócenia kształtu i funkcji zęba z wytworzeniem cech kotwiących, przeciwdziałających oderwaniu i sprzyjających korzystnemu rozkładowi sił, a tym samym zapobiegających złamaniu pozostałych części zęba za sprawą sił funkcjonalnych i parafunkcjonalnych działających na ząb. W pracy przedstawiono przypadek kliniczny pacjenta, który zgłosił się do stomatologa z powodu odłamania z zęba 24 pełnej korony metalowo-ceramicznej na lanym wkładzie koronowo-korzeniowym o zmniejszonej długości. Po badaniu klinicznym i radiologicznym potwierdzono integralność korzenia. Pacjentowi zaproponowano odbudowę na lanym wkładzie koronowo-korzeniowym o odpowiedniej długości, zapewniającym właściwe retencję i wsparcie, z ponownym wykorzystaniem oryginalnej korony protetycznej, która posłużyła jako odwrócony szablon dla części koronowej tego nowego wkładu, co przyczyniło się do redukcji kosztów i czasu sporządzania odbudowy.
SŁOWA KLUCZOWE: korona, wkład koronowo-korzeniowy
SUMMARY: The dental crown can be restored using the root in clinical situations where the dental remnant allows adequate anchorage by the use of an intraradicular retainer. After endodontic treatment, reconstruction of the dental anatomy depends on correct planning and the type of restoration to be used. This requires reestablishment of form and function with creation of anchoring features, avoiding detachment and favoring the distribution of forces, thus preventing fracture of the remnant due to functional and parafunctional forces applied on the tooth. This paper reports the clinical case of a patient who sought dental care for a full metal-ceramic crown with a cast metallic core with reduced length that had been detached from tooth 24. After clinical and radiographic examination, root integrity was verified. The patient was offered reconstruction with a cast metallic core of satisfactory length, providing adequate retention and support, with reutilization of the original prosthetic crown, serving as a reverse template of the coronal portion of this new core, providing reduction in costs and operational time.
KEYWORDS: dental crown, crown-root inlay

Wkłady i sztyfty wewnątrzkorzeniowe były pierwotnie pomyślane w celu zapewnienia retencji i wytrzymałości mechanicznej odbudowy korony zęba, gdy pozostała struktura zęba jest niewystarczająca (1, 2). Konieczność ich zastosowania nakazuje wziąć pod uwagę ważne czynniki, takie jak: wytrzymałość wkładu na obciążenia, łatwość umieszczania i usuwania, kompatybilność z innymi materiałami odtwórczymi oraz stan tkanek podporowych (3). Uzyskanie retencji w zębie leczonym endodontycznie zwykle wymaga zastosowania wkładu ze względu na ubytki struktury zęba wynikające z próchnicy i rozległego opracowania dostępu, przy znacznym zmniejszeniu jego wytrzymałości na skutek zmniejszenia wilgotności zębiny i osłabienia struktur wzmacniających, takich jak: listwy brzeżne, styk szkliwno-zębinowy i strop komory miazgi (4-6).

Odbudowę należy zaplanować tak, aby zabezpieczyć pozostałą część struktury zęba przed złamaniami i uzupełnić utraconą strukturę zęba; najlepiej przeprowadzić ją bezpośrednio po leczeniu endodontycznym (7-9). Stosowanie wewnątrzkorzeniowych elementów retencyjnych jest wskazane w przypadku estetycznej i funkcjonalnej odbudowy zębów leczonych endodontycznie, które utraciły 50% lub więcej struktury korony (10-12), co wymaga zastosowania wkładów koronowo-korzeniowych, gotowych lub odlewanych indywidualnie z metalu. Powodzenie odbudowy w większym stopniu zależy od istniejącej struktury zęba i jego ukorzenienia niż od wyboru wewnątrzkorzeniowego systemu retencyjnego.

Decyzja kliniczna może być skomplikowana przez czynniki przyczyniające się do dodatkowego osłabienia tych zębów, związane z uszkodzonym kanałem korzeniowym. Pomimo ciągłej krytyki lane metalowe wkłady koronowo-korzeniowe są używane od dziesięcioleci, będąc wskazane w przypadkach, w których stopień utraty struktury zęba jest znaczny i wymagana jest maksymalna retencja. Są również bardzo wszechstronne, pozwalając na lepszą adaptację do kanału korzeniowego pomimo różnic w konfiguracji i zakrzywieniu korzeni, a w licznych długoterminowych badaniach klinicznych prezentują zadowalające wyniki (13-15).

Idealna długość lanego wkładu koronowo-korzeniowego powinna wynosić dwie trzecie całkowitej długości pozostałej struktury zęba (16, 17), a gdy odbudowywany ząb wykazuje utratę masy kostnej, musi sięgać co najmniej połowy jego podparcia kostnego. Dodatkowo należy pozostawić minimum 4 mm materiału wypełniającego w wierzchołkowej części korzenia, aby zapewnić odpowiednie uszczelnienie tego obszaru (17). Jednak ta konwencjonalna metoda odbudowy ma wady biologiczne i mechaniczne, takie jak: nadmierna redukcja struktury zęba, utrata retencji, złamania korzenia i wysoki moduł sprężystości, powodujący koncentrację obciążeń w wierzchołku korzenia (18-21). Niniejszy opis przypadku ma na celu przedstawienie ponownego wykorzystania oryginalnej korony protetycznej, która posłużyła jako odwrócony szablon przy odlewaniu części koronowej nowego metalowego wkładu koronowo-korzeniowego.

Galeria

zobacz więcej