Wykorzystanie oryginalnej korony protetycznej na lanym wkładzie koronowo-korzeniowym jako odwróconego szablonu do nowej odbudowy protetycznej

Opis przypadku

43-letni pacjent zgłosił się do kliniki stomatologicznej, przynosząc odłamaną koronę protetyczną zęba 24 ze złamanym wkładem koronowo-korzeniowym, którego pozostała część znajdowała się wewnątrz kanału korzeniowego (fot. 1a-b).

Badania kliniczne i radiologiczne wykazały brak złamania korzenia, które mogłoby uniemożliwić zachowanie zęba (fot. 1c). Stwierdzono również, że z kanału korzeniowego [przed umieszczeniem wkładu koronowo-korzeniowego – przyp. red.] nie usunięto materiału uszczelniającego na odpowiedniej długości, tzn. 2/3 długości pozostałej struktury zębowej do wierzchołka korzenia (16, 17); w konsekwencji tego wkład lany był krótki, co zaburzyło retencję wewnątrzkorzeniową.

W trakcie badania klinicznego stwierdzono, że pozostała struktura zęba prezentuje zadowalające warunki do ponownej odbudowy z założeniem wkładu koronowo-korzeniowego i pełną koroną protetyczną. Zaproponowano usunięcie odłamanej części wkładu lanego, znajdującej się w kanale korzeniowym, w celu późniejszego wykonania nowego wkładu lanego z wykorzystaniem starej korony metalowo-ceramicznej jako odwróconego szablonu dla części koronowej przyszłego wkładu.

Ta alternatywa była możliwa, ponieważ nie było potrzeby dodatkowej preparacji pozostałej struktury zęba na poziomie szyjki, co zaburzyłoby adaptację i ponowne wykorzystanie oryginalnej korony protetycznej. Rozpoczęto od opracowania kanałów korzeniowych (policzkowego i podniebiennego) za pomocą narzędzi Gates Glidden na odpowiednią długość (2/3 długości pozostałej struktury zęba w największym – podniebiennym – kanale korzeniowym, 1/2 długości pozostałej struktury zęba w drugim – policzkowym – kanale) (16, 17).

Następnie koronę protetyczną oszlifowano w środku wiertłami węglikowymi, aby umożliwić adaptację nowego lanego wkładu do korony. Opracowane kanały korzeniowe zostały wcześniej odizolowane wazeliną i wypełnione płynną żywicą akrylową, wspartą prefabrykowanymi sztyftami żywicznymi (Pincanal^® – produkt brazylijski, niedostępny poza tym krajem – przyp. red.) wprowadzonymi do obu kanałów. Polimeryzacja żywicy akrylowej była odpowiednio kontrolowana, aby uniknąć przywierania żywicy do wnętrza kanału korzeniowego (fot. 2a).

W celu przygotowania części koronowej wkładu koronę protetyczną dopasowano do pozostałej części koronowej wkładu, wnętrze odizolowano wazeliną, wypełniono żywicą akrylową i przeniesiono na pozostałość zęba z założonym wkładem; w ten sposób posłużyła ona jako odwrotny szablon do rekonstrukcji części koronowej tego nowego wkładu (fot. 2b-d).

Po zakończeniu polimeryzacji gotowy model wkładu z żywicy przesłano do pracowni protetycznej w celu odlania wkładu z metalu (fot. 2e-f).

Nowy wkład został odpowiednio dopasowany do pozostałego korzenia, sprawdzono także dopasowanie do niego korony metalowo-ceramicznej (fot. 3a-d).

Na koniec oba elementy (wkład i koronę) zacementowano ostatecznie przy użyciu cementu cynkowo-fosforanowego (ryc. 4a-b), a następnie dopasowano kontakty zwarciowe (fot. 4c).

Przeczytaj wszystkie artykuły z kategorii PROTETYKA

Dyskusja

W rehabilitacji protetycznej jamy ustnej prawidłowe odtworzenie budowy anatomicznej zęba zapewnia większą skuteczność żucia, toteż stomatolodzy nieustannie poszukują sposobów osiągnięcia tego celu (22). Newman i wsp. stwierdzili, że potrzeba zastosowania wkładu koronowo-korzeniowego determinowana jest przez dwa czynniki: ilość pozostałej zębiny pozwalającą na retencję wkładu oraz wewnętrzną budowę anatomiczną korzenia; toteż specjalista powinien posiadać wiedzę niezbędną do wybrania najlepszej opcji odbudowy zęba leczonego endodontycznie (23). W niniejszej pracy kazuistycznej przedstawiono możliwość ponownego wykorzystania korony metalowo-ceramicznej poprzez wykonanie wkładu koronowo-korzeniowego metodą odwróconego odlewu. Jest to klinicznie wykonalne, gdy pozostałość zęba wspiera siły żucia działające na ząb.

Ze względu na różnorodność dostępnych opcji odbudowy zęba ze znaczną destrukcją korony wzrasta potrzeba znajomości najważniejszych systemów retencji wewnątrzkorzeniowej, aby można było wskazać najbardziej odpowiedni w każdej konkretnej sytuacji klinicznej. Wiadomo, że lane wkłady metalowe i sztyfty tytanowe wykazują wysoki moduł sprężystości i wysoką wytrzymałość na zginanie, co pozwala im znosić duże naprężenia, zanim się ugną i przeniosą obciążenie na korzeń odbudowanego zęba, a to odpowiada za dużą wytrzymałość całego systemu (23). Lane wkłady metalowe, podobnie jak gotowe sztyfty metalowe, stanowią dobrą opcję protetyczną w przypadkach, gdy odbudowywane zęby są z jakiegoś powodu słabsze (szerokie kanały korzeniowe, brak pozostałości korony); jednakże aby zagwarantować przewidywalne wyniki leczenia, ich wytwarzanie i zakładanie musi się odbywać według ściśle przestrzeganego protokołu (24).

Galeria

zobacz więcej