Zapobieganie i leczenie martwicy kości w przebiegu terapii bisfosfonianami – przegląd piśmiennictwa

Na wystąpienie martwicy kości ma wpływ czas terapii bisfosfonianami, który według różnych autorów wynosił średnio od 1,5 roku do 5 lat (11, 17). W przypadku leczenia dożylnego bisfosfonianami martwica pojawia się po minimum 12 miesiącach od rozpoczęcia terapii, zaś w przypadku terapii doustnej – po 36 miesiącach (2).

Radiologicznie obraz martwicy w przebiegu terapii bisfosfonianami jest niecharakterystyczny, podobne zmiany obserwuje się u pacjentów z osteomyelitis, martwicą popromienną kości, chorobą Pageta i w przerzutach nowotworowych do kości (18).

Histologicznie obserwuje się: cechy martwicy kości i tkanek miękkich, zmianę architektoniki kości, ogniska resorpcji, zwłóknienie, zmniejszenie ilości naczyń krwionośnych, nacieczenia zapalne i obecność biofilmu bakteryjnego (18, 20).

Większość autorów zaleca wykonanie sanacji jamy ustnej przed rozpoczęciem leczenia bisfosfonianami (2, 4, 10, 12, 20). W przypadku konieczności wykonania ekstrakcji zębów należy w miarę możliwości odroczyć rozpoczęcie przyjmowania bisfosfonianów do czasu pełnego wygojenia ran poekstrakcyjnych, minimum na 14-21 dni (2, 4). U pacjentów, u których opóźnienie leczenia jest niewskazane, należy w pierwszej kolejności wykonać najbardziej inwazyjne zabiegi stomatologiczne, ponieważ ryzyko wystąpienia martwicy kości jest większe przy długotrwałym stosowaniu BPs niż na początku terapii. W badaniu oprócz oceny stanu zębów i jamy ustnej należy ocenić użytkowane przez pacjenta uzupełnienia protetyczne (2, 4, 18).

W trakcie terapii bisfosfonianami, zwłaszcza dożylnymi, zaleca się unikać inwazyjnych zabiegów, a zamiast tego stosować leczenie zachowawcze, endodontyczne i niechirurgiczne leczenie periodontologiczne. W zębach, które nie nadają się do odbudowy, należy m...