Zastosowanie biochemicznych markerów we wczesnej diagnostyce czerniaka złośliwego

Antygeny nowotworowe TA90

W diagnostyce biochemicznej czerniaka stosowane są także metody oznaczania antygenów. Jednym z nich jest antygen nowotworowy TA90. Jego obecność wywołuje swoistą reakcję immunologiczną organizmu, w wyniku której wytwarza on przeciwciała anty- TA90. Przeciwciała te wiążą TA90 i tworzą kompleksy immunologiczne TA90-IC. Zaobserwowano korelację między obecnością TA90-IC a możliwością wystąpienia nawrotów czerniaka po chirurgicznym usunięciu zmiany. Pięcioletni okres przeżycia zaobserwowano u 84% chorych z negatywnym wynikiem na obecność TA90-IC, natomiast z dodatnim wynikiem – tylko u 36% chorych. Zaobserwowano także wzrost stężenia w surowicy TA90-IC w trakcie nawrotu choroby. Uważa się, że TA90-IC może być niezależnym czynnikiem diagnostyczno-prognostycznym czerniaka złośliwego (7).

5-S-cysteinylodopa

Oznaczanie 5-S-cysteinylodopy (5-SCD) charakteryzuje się blisko 100-proc. swoistością diagnostyczną. Jej poziom w surowicy i moczu może być pomocny w ocenie stopnia zaawansowania czerniaka. Stwierdzono średnio 2-krotnie wyższe stężenie tego markera w I/II stopniu i 4-krotnie wyższy poziom w III stopniu zaawansowania choroby. Natomiast w IV stopniu jego stężenie wzrasta nawet 450-krotnie powyżej wartości referencyjnych. Wyższy poziom 5-SCD stwierdza się u chorych z zajętymi węzłami chłonnymi i obecnością przerzutów w płucach i wątrobie. Seryjny pomiar tego markera wykorzystano do monitorowania chorych poddanych immunochemioterapii. Zaobserwowano jego spadek u chorych, którzy odpowiedzieli na leczenie, korelujący z długością przeżycia. Pomiar stężenia 5-SCD wymaga zastosowania wysoko sprawnej chromatografii cieczowej (HPLC), co ogranicza możliwość wykorzystania tego markera w rutynowej diagnostyce laboratoryjnej (8, 9).