Zmiany patologiczne w jamie ustnej w przebiegu wybranych chorób cywilizacyjnych

Na stopień nasilenia zmian w przyzębiu (ubytki kości wyrostka zębodołowego, utrata przyczepu łącznotkankowego czy patologiczne kieszonki) mają wpływ: higiena jamy ustnej, zdolności obronne gospodarza oraz zaawansowanie zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej [7, 9-11]. Autorzy zwracają również uwagę na zmiany w środowisku kieszonek dziąsłowych umożliwiających ich zasiedlanie przez A. actinomycetemcomitans i P. gingivalis [12]. Wykazano również ścisłą zależność pomiędzy stanem przyzębia a podwyższonym stężeniem białka C-reaktywnego (CRP) w surowicy krwi, będącego wskaźnikiem przewlekłego stanu zapalnego [2, 14].

Przewlekła niewydolność nerek manifestuje się również zaburzeniami produkcji i wydzielania śliny pod postacią zmniejszonego wydzielania śliny i wzrostu jej gęstości, co jest konsekwencją zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej i ograniczeń w ilości spożywanych płynów [5, 7, 9]. Podwyższone stężenie mocznika pociąga za sobą wzrost pH niestymulowanej śliny mieszanej, przy czym badania wykazały, że u pacjentów leczonych hemodializami pH śliny po zabiegu spada [9, 15, 16]. Obserwuje się także podwyższoną pojemność buforową śliny niestymulowanej, co przypisuje się zwiększonemu stężeniu fosforanów w ślinie [4, 16, 14]. Ponadto wykazano znamiennie wyższe stężenia fluorków w ślinie pacjentów ze schyłkową niewydolnością nerek, w porównaniu do pacjentów zdrowych. Zabieg hemodializy obniża je, aczkolwiek nie osiąga się wartości odnotowywanych u osób zdrowych [17]. W ślinie chorych stwierdza się również istotnie wyższe stężenie magnezu w porównaniu do osób zdrowych. Zabieg hemodializy powoduje, że osiąga ono wartości zbliżone do osób zdrowych [18]. Powyższe zmiany połączone z obostrzeniami w spożyciu płynów skutkują znacznie częstszymi przypadkami kserostomii w tej grupie chorych [5-7, 19]. Przypadłością, z którą muszą borykać się pacjenci, są też zaburzenia smaku i węc...