Znaczenie procesu angiogenezy w powstawaniu chorób nowotworowych twarzoczaszki

Wzmożoną aktywność czynników angiogennych zaob­serwowano w tkankach otaczających implant w okresie fazy gojenia po zabiegach chirurgii implantologicznej oraz podczas odbudowy przyzębia po stomatologicz­nych zabiegach regeneracyjnych (15). Uważa się, że pra­widłowa dystrybucja krwi jest jednym z ważniejszych czynników warunkujących procesy gojenia i integracji wszczepów z otaczającymi tkankami. W głównej mierze zależy ona od ilości, budowy i fizjologii włosowatych naczyń krwionośnych pola zabiegowego. Około trze­ciego dnia od zabiegu implantacji obserwuje się kapi­lary penetrujące miejsce rany. Całkowite unaczynienie okolicy zabiegowej naczyniami włosowatymi widoczne jest już około 14.-17. dnia. Jest to głównie spowodowa­ne bezpośrednim działaniem naczyniowych czynników wzrostu. Różnicowanie komórek śródbłonka i angio­geneza są jednymi z decydujących czynników deter­minujących stabilizację wtórną w implantologii (16). W wielu doniesieniach literaturowych podkreśla się udział procesu angiogenezy w powstawaniu guzów litych i w rozwoju chorób nowotworowych (17). Wy­tworzenie własnej sieci naczyń krwionośnych umoż­liwia odżywienie i dostateczne zaopatrzenie komórek raka w tlen i substancje odżywcze, co inicjuje dalszy rozwój choroby. Badania biologii molekularnej wykazały, że angiogeneza nowotworowa prowadzi do powsta­nia nieprawidłowych struktur naczyniowych, których zmieniony kształt ułatwia przechodzenie komórek raka do krwiobiegu, a zaburzony przepływ krwi utrudnia pe­netrację stosowanych chemioterapeutyków u chorych na raka. Sprzyja to powstawaniu odległych przerzutów drogą naczyń krwionośnych i limfatycznych (18). Wstęp­ne badania nad angiogenezą pozwalały przypuszczać, że powstawanie nowych naczyń krwionośnych w gu­zie zachodzi dopiero w zaawansowanej fazie rozwoju choroby nowotworowej. Obecnie wiadomo, że wytwa­rzanie czynników proangiogennych przez komórki raka odbywa się już w stanie przedinwazyjnym (19). Ocena mikroskopowa tkanek ...