Artykulatory i łuki twarzowe – podstawy

Aby dokonać analizy rodzajów i możliwości poszczególnych artykulatorów, należy przypomnieć sobie defi nicje poniższych pojęć:

• droga stawowa – tor, po którym przemieszcza się głowa stawowa podczas ruchu protruzyjnego lub odwodzenia w rzucie na płaszczyznę strzałkową;
• kąt nachylenia drogi stawowej – rozpatrywany w płaszczyźnie strzałkowej, jest kątem utworzonym pomiędzy płaszczyzną Campera a drogą stawową (linia powstająca podczas przemieszczania się główki stawowej w ruchu odwodzenia lub wysuwania żuchwy);
• kąt Bennetta – kąt powstały pomiędzy drogą kłykcia podczas protruzji żuchwy a drogą powstałą podczas mediotruzyjnego ruchu żuchwy po stronie balansującej w rzucie na płaszczyznę horyzontalną;
• ruch Bennetta – ruch kłykcia strony pracującej w trakcie ruchu dobocznego żuchwy. Głowa żuchwy wykonuje obrót wokół osi pionowej i przesuwa się nieznacznie w kierunku ruchu ku dołowi, do boku i niekiedy ku tyłowi;
• natychmiastowe przesunięcie boczne (immediate side shift – ISS) – dośrodkowe przesunięcie kłykcia w rzucie na płaszczyznę horyzontalną po stronie balansującej, odpowiada ruchowi Bennetta po stronie pracującej.

Odtworzenie indywidualnych ruchów żuchwy w artykulatorze jest możliwe poprzez nastawienie wartości artykulacyjnych z użyciem pobranych rejestratów wewnątrzustnych w pozycjach maksymalnego zaguzkowania, protruzji i laterotruzji w prawo i lewo, dotylnej pozycji kontaktowej lub elektronicznych pomiarów z wykresów w trakcie zewnątrzustnej rejestracji ruchów żuchwy. Przeniesienie relacji zębów szczęki wobec osi zawiasowej stawu skroniowo-żuchwowego dokonuje się za pomocą łuku twarzowego.

Najczęściej stosowane są artykulatory półindywidualne typu arcon, w k...