Deficyt witaminy D może się zemścić u… dentysty

Niedobory oznaczają problemy z gojeniem się tkanek wokół implantów. Kłopoty z gojeniem się to jeden z podstawowych problemów współczesnej implantologii, prowadzi bowiem do wysokiego odsetka utraty implantów. Dzieje się tak, ponieważ proces gojenia jest bardzo osłabiony.

Gorzej goją się też zębodoły po ekstrakcji zęba – gdy brakuje witaminy D zdecydowanie częściej pojawia się tak zwany suchy zębodół, który jest bardzo dotkliwym dla pacjenta skutkiem ubocznym usunięcia zęba.

Wielu pacjentów ma także problem z patologicznym ścieraniem zębów w wyniku zbyt silnego ich zaciskania. Gdy struktura zębów jest pozbawiona odpowiedniej ilości witaminy D, ścierają się znacznie szybciej.

Powikłania dotyczą też chorych w czasie terapii onkologicznej, zwłaszcza u pacjentek z osteoporozą lub osteopenią. Przy niedoborze witaminy D pojawiają się różnego rodzaju komplikacje kostne w obrębie jamy ustnej, np. dotyczące kości szczęki. Terapia jest żmudna, trudna i często musi być wspomagana leczeniem ogólnym.

Brak witaminy D to także większa tendencja do próchnicy zębów. Jeżeli proces próchnicowy, nawet niewielki, pojawi się w obrębie szkliwa, to przy niskiej gęstości zębiny o wiele szybciej dochodzi do zmian i rozwoju próchnicy.

Narzekają na to często młode mamy…

To prawda, często słyszę od kobiet: po ciąży mam problemy z zębami. Tak naprawdę nie chodzi o samą ciążę, lecz o to, że wszystkie mikro- i makroelementy, które w ciąży dostarczamy, aby dziecko prawidłowo się rozwijało, powinniśmy zalecać także z myślą o matce. Bo ich niedobór potęguje inne szkodliwe procesy i wystarczy np. nieprawidłowa dieta, aby w jamie ustnej matki doszło do rozwoju próchnicy.

Dużym problemem jest także recesja dziąseł, czyli odsłonięcie szyjki zęba. Czy na to też ma wpływ niedobór witaminy D?

Tu nie możemy postawić znaku równości: brak witaminy D równa się recesja dziąseł, bo to cały proces związany także z brakiem parathormonu (PTH – hormon produkowany przez przytarczyce, który wraz z kalcytoniną oraz witaminą D3 odpowiada za gospodarkę wapniowo-fosforanową w organizmie – przyp. red.) i związanej z tym resorpcji kości. To efekt całego ciągu zdarzeń: wtórna nadczynność przytarczyc ma związek z nieprawidłową dietą, która wpływa na obniżenie poziomu witaminy D i wzrost poziomu parathormonu, co z kolei może wpływać na resorpcję wapnia z kości, która przy sprzyjających warunkach (na przykład w leczeniu ortodontycznym, zbyt silnych naciskach przy szczotkowaniu) zaowocuje obnażeniem szyjek zęba i związaną z tym destrukcją kości wyrostka zębodołowego, z wytwarzaniem ubytków kostnych o charakterze kraterów i w końcu wypadaniem zębów. To nie dzieje się od razu, lecz przez lata, ale w efekcie dochodzi do utraty zębów, a przyczyną często nie jest paradontoza, jak się zwykło uważać.

Wszystkiemu winne są niedobory witaminy D?

Nie bezpośrednio. Jest wiele chorób ogólnych, które mają wpływ na stan zdrowia naszej jamy ustnej, w tym niedoborów immunologicznych, uwarunkowany genetycznie brak enzymów utleniających. Ale tak, brak dostarczania w diecie przeciwutleniaczy, a oczyszczają one nasz organizm z wolnych rodników, może przyczynić się do rozwoju chociażby choroby przyzębia. W tym przypadku nieprawidłowa dieta może także powodować uszkodzenia mitochondriów, co powoduje różnego rodzaju zaburzenia, między innymi przyspieszenie rozwoju chorób autoimmunologicznych, które manifestują się w jamie ustnej.